What's new

Korea Returning Chinese Character

When did you Chinese start quoting what the White men ( secondary sources) write as a Gospel? I thought you guys hate them with a burning passion and now you're quoting their words? Hmm...something is really wrong here, sweetits. :cool:

This is the second time someone has said something like is to me. I dare everyone to find any posts I made against the white race. There aren't any and I have not attacked white people.
 
.
That is because your brain follows the alphabet way and memorize every aphabetic lexicon you see.

When you see Hanoi, you may not even know it got something to do with river. And when you see Vietnam, you will not know it got something to do with Guangzhou. You will think Viet + Nam is a arbitrary selection of sound to describe your country with little consideration of meaning, not unlike "Califonia", "Disneyland" ...etc.

In fact, your land is first call "cochin" 交趾, and the choice of Viet nam is done after some discretion.

You people will take Viet Nam as it is without know the inner meaning, just like "England", "America"...etc. But Chinese will know straight away know there is deeper meaning in it, by looking at the word Vietnam 越南 in Chinese character.

For a tribe that has so difficult time to read Truyện Kiều/傳翹, I wish you good luck. Truyện Kiều is a 18th century work, and all UK educated people can read 17th century English without special training or annotation. Same as Chinese.

But Chinese can read up to 2500 years of work back with annotation.

Don't lie, bro.

I think you can't read the ancient book (cu shu) without study a ancient Han Ji. Its just like to me when I like to read Truyen Kieu with strockes Characters Han-Nom, I have in my hand Han-Viet, Trung-Viet and Han-Nom dictionary and study its now.

For the name of cities in the world or words like Peking, Shanghai, California or Disneyland... It's nothing special more when using Han Ji. Every people are educated and read a book, newspaper... can understand that Las Vegas is a city in USA and there is available Casino. If is using Han Ji, I think Han Ji don't say nothing about Cansino in its.

When we say or read the word Bac Kinh in Latin alphabet, if I read enough book about China, I can remember that the former name of Peking was Bacs Binh (beiping in Chinese). Same case of word "Ha Noi", we Vietnamese known well about that Mingmang Emperor liked to lookdown the city because the city is allocated in position surrounding with rever (Red river, To Lich river) ...etc.

Using Han Ji for writing can lead to misunderstanding, for example the word to the name of Stalin, it should be Xi Da Lin in Chinese (may be Tây Đại Lâm in Vietnamese like Tập Câjn Bình). Han Ji in word Xi Ta Lin don't say more about this name. Uneducated boy can belive that Stalin is Chinese.

and the word "Jiao Zhi" in Chinese, Cochin in France and "Giao Chỉ" in Vietnamese, what do you know this word in Han Ji ? I think you Chinese don't understand it with you universal Han Ji if don't have enough information othe than Chinese history book is lying about us..
 
.
This is your classical opus, Chiếu dời đô or Thiên đô chiếu, 遷都詔. How much you can understand? To be frank, I understand 90%, and I know 95% of the Chinese character, and it was written at AD1010.

But I have to admit, I have trained myself in reading classical Chinese.

Also look at how pretty is the Chinese characters vs romanize Viet script. :cheesy: The script is much longer as well and has an incredible amount of diacritics.

Chiếu dời đô 遷都詔

昔商家至盤庚五遷。周室迨成王三徙。豈三代之數君徇于己私。妄自遷徙。以其圖大宅中。爲億万世子孫之計。上謹天命。下因民志。苟有便輒改。故國祚延長。風俗富阜。而丁黎二家。乃徇己私。忽天命。罔蹈商周之迹。常安厥邑于茲。致世代弗長。算數短促。百姓耗損。万物失宜。朕甚痛之。不得不徙。

况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。万物極繁阜之丰。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲万世帝王之上都。
朕欲因此地利以定厥居。卿等如何。

Tích Thương gia chí Bàn Canh ngũ thiên, Chu thất đãi Thành Vương tam tỉ. Khởi Tam Đại chi sổ quân tuẫn vu kỷ tư, vọng tự thiên tỉ. Dĩ kỳ đồ đại trạch trung, vi ức vạn thế tử tôn chi kế; thượng cẩn thiên mệnh, hạ nhân dân chí, cẩu hữu tiện triếp cải. Cố quốc tộ diên trường, phong tục phú phụ. Nhi Đinh Lê nhị gia, nãi tuẫn kỷ tư, hốt thiên mệnh, võng đạo Thương Chu chi tích, thường an quyết ấp vu tư, trí thế đại phất trường, toán số đoản xúc, bách tính hao tổn, vạn vật thất nghi. Trẫm thậm thống chi, bất đắc bất tỉ.

Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đô.
Trẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?
 
.
This is your classical opus, Chiếu dời đô or Thiên đô chiếu, 遷都詔. How much you can understand? To be frank, I understand 90%, and I know 95% of the Chinese character, and it was written at AD1010.

But I have to admit, I have trained myself in reading classical Chinese.

Also look at how pretty is the Chinese characters vs romanize Viet script. :cheesy: The script is much longer as well and has an incredible amount of diacritics.

Chiếu dời đô 遷都詔

昔商家至盤庚五遷。周室迨成王三徙。豈三代之數君徇于己私。妄自遷徙。以其圖大宅中。爲億万世子孫之計。上謹天命。下因民志。苟有便輒改。故國祚延長。風俗富阜。而丁黎二家。乃徇己私。忽天命。罔蹈商周之迹。常安厥邑于茲。致世代弗長。算數短促。百姓耗損。万物失宜。朕甚痛之。不得不徙。

况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。万物極繁阜之丰。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲万世帝王之上都。
朕欲因此地利以定厥居。卿等如何。

Tích Thương gia chí Bàn Canh ngũ thiên, Chu thất đãi Thành Vương tam tỉ. Khởi Tam Đại chi sổ quân tuẫn vu kỷ tư, vọng tự thiên tỉ. Dĩ kỳ đồ đại trạch trung, vi ức vạn thế tử tôn chi kế; thượng cẩn thiên mệnh, hạ nhân dân chí, cẩu hữu tiện triếp cải. Cố quốc tộ diên trường, phong tục phú phụ. Nhi Đinh Lê nhị gia, nãi tuẫn kỷ tư, hốt thiên mệnh, võng đạo Thương Chu chi tích, thường an quyết ấp vu tư, trí thế đại phất trường, toán số đoản xúc, bách tính hao tổn, vạn vật thất nghi. Trẫm thậm thống chi, bất đắc bất tỉ.

Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đô.
Trẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?
thiss chinese language,not Vietnamese
 
.
You are talking about the spoken language,but I think its just one part of chinese language. Writing systems is more importert considering chinese characteristics.You feel cantonese songs expressive and elegant. why? because it uses a formal written system and keep some ancient phonology.thiss chinese, not depend on local variations.no compare with Vietnamese.

i think chinese members dont understand what i say.what i means is that 别人借字表义,你却借字表音,明显是在倒退,没有任何优势,香港实在是一个开放的市场,封闭的社会
 
.
You know 95 % word by word but you understand only 80 % meaning of text only.


here is translated text from Vietnamese 1010 to Vietnamese in 20th century in Latin Alphabet.


Xưa nhà Thương đến đời Bàn Canh năm lần dời đô[7], nhà Chu đến đời Thành Vương ba lần dời đô[8], há phải các vua thời Tam Đại[9]; ấy theo ý riêng tự tiện dời đô. Làm như thế cốt để mưu nghiệp lớn, chọn ở chỗ giữa, làm kế cho con cháu muôn vạn đời, trên kính mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu có chỗ tiện thì dời đổi, cho nên vận nước lâu dài, phong tục giàu thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng, coi thường mệnh trời, không noi theo việc cũ Thương Chu, cứ chịu yên đóng đô nơi đây, đến nỗi thế đại không dài, vận số ngắn ngủi, trăm họ tổn hao, muôn vật không hợp. Trẫm rất đau đớn, không thể không dời.
Huống chi thành Đại La, đô cũ của Cao Vương[10], ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng chầu hổ phục, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp nước Việt đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương, đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời.
Trẫm muốn nhân địa lợi ấy mà định nơi ở, các khanh nghĩ thế nào?



With this text, every Vietnamese can read and understand, even small kids in premier school, other than they can have some questions like this:

- What is Shang, Zhou Dynasty, Three Time or three episode 三代 ? Where was it ? etc. related to ancient history of China.
 
.
Below is The Chinh phụ ngâm ("Lament of the soldier's wife", 征婦吟) is a poem in classical Chinese written by the Vietnamese author Đặng Trần Côn (1710-1745)

征婦吟曲
鄧陳琨 著

清 清 有 流 水
不 洗 妾 心 愁
青 青 有 芳 草
不 忘 妾 心 憂

Thanh thanh hữu lưu thuỷ
Bất tẩy thiếp tâm sầu
Thanh thanh hữu phương thảo
bất vong thiếp tâm ưu

The aesthetic beauty of aligning Chinese character is lost when it is written in romanized script. Can Vietnamese understand the above passage without annotation? Chinese can understand it without annotation even without classical Chinese training.

With this text, every Vietnamese can read and understand, even small kids in premier school, other than they can have some questions like this:

- What is Shang, Zhou Dynasty, Three Time or three episode 三代 ? Where was it ? etc. related to ancient history of China.

No problem, I can read Homer and ancient Egypt with your suggestion.
 
.
Below is The Chinh phụ ngâm ("Lament of the soldier's wife", 征婦吟) is a poem in classical Chinese written by the Vietnamese author Đặng Trần Côn (1710-1745)

征婦吟曲
鄧陳琨 著

清 清 有 流 水
不 洗 妾 心 愁
青 青 有 芳 草
不 忘 妾 心 憂

Thanh thanh hữu lưu thuỷ
Bất tẩy thiếp tâm sầu
Thanh thanh hữu phương thảo
bất vong thiếp tâm ưu

The aesthetic beauty of aligning Chinese character is lost when it is written in romanized script. Can Vietnamese understand the above passage without annotation? Chinese can understand it without annotation even without classical Chinese training.



No problem, I can read Homer and ancient Egypt with your suggestion.
清 清 有 流 水
不 洗 妾 心 愁
青 青 有 芳 草
不 忘 妾 心 憂

Thanh thanh hữu lưu thuỷ
qing qing you liu shui
Bất tẩy thiếp tâm sầu
bu xi qie xin chou
Thanh thanh hữu phương thảo
qing qing you fang chao
bất vong thiếp tâm ưu
bu wang qie xin you

Pinyin of the Chinese characters

VEt language is just as a Pinyin(alphabetic) type of Chinese characters
 
.
I am not dreaming it, but it is rather the truth, only the Viet trolls believe some dubious statements made by jingoism that their ancestor Baiyue founded the East Asian civilization, while China copied it.

Whether you like it or not, China was the founder of the East Asian civilization, if you don't like it, then you can leave it.

Go latinized or westernized yourself, no one gives a fck, we already have already 1.4 billion population and will never feel lonely.
Oh, God, You just don't get it, buddy. I was talking about this "Chinese alway day-dreaming about Vietnamese feel so jealous with them" <<< You are truly dreaming about it like in all time, don't you. :lol:
China was ganged up by eight countries and never lost its independence. Vietnam was banged by one country and became a colony and even asked China to fight against France for them. :)

Vietnam claims Spratly islands because your colonial master France began claiming those islands in the 1930s. The Spratly island dispute was between Republic of China and France, not Vietnam.
You are coward like alway, Taiwanese, don't dare to tell the truth, it's no surprise when PRC kick ROC out mainland, even though you have USA's support and stronger them in time.

If you said so, what's the French talking about this!?

Though you can barking so much and loud in early time, but what's you can to do to Phillipine when your USA master don't allow it!?

They said you couldn't get new weapons, so you can't get it. They said and you have to obeyed. Any complain about it!?
 
.
Below is The Chinh ph&#7909; ngâm ("Lament of the soldier's wife", &#24449;&#23142;&#21535;) is a poem in classical Chinese written by the Vietnamese author &#272;&#7863;ng Tr&#7847;n Côn (1710-1745)

&#24449;&#23142;&#21535;&#26354;
&#37159;&#38515;&#29736; &#33879;

&#28165; &#28165; &#26377; &#27969; &#27700;
&#19981; &#27927; &#22974; &#24515; &#24833;
&#38738; &#38738; &#26377; &#33459; &#33609;
&#19981; &#24536; &#22974; &#24515; &#24962;

Thanh thanh h&#7919;u l&#432;u thu&#7927;
B&#7845;t t&#7849;y thi&#7871;p tâm s&#7847;u
Thanh thanh h&#7919;u ph&#432;&#417;ng th&#7843;o
b&#7845;t vong thi&#7871;p tâm &#432;u

The aesthetic beauty of aligning Chinese character is lost when it is written in romanized script. Can Vietnamese understand the above passage without annotation? Chinese can understand it without annotation even without classical Chinese training.



No problem, I can read Homer and ancient Egypt with your suggestion.

So I said " Translated text " for that.

Vietnamese and Chinese are two different languages in grammatical, terms and vocabulary ( except loan words but with modified voices).
 
.
ti&#7871;ng Vi&#7879;t và v&#259;n hoá Vi&#7879;t Nam
Khôi ph&#7909;c vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán trong nhà tr&#432;&#7901;ng - m&#7897;t ph&#432;&#417;ng pháp quan tr&#7885;ng &#273;&#7875; gi&#7919; gìn ti&#7871;ng Vi&#7879;t và v&#259;n hoá Vi&#7879;t Nam
Friday, 18 June 2010 22:31 &#272;oàn Lê Giang E-mail Print
There are no translations available.

THAM LU&#7852;N H&#7896;I TH&#7842;O KHOA H&#7884;C &#8220;PHÁT TRI&#7874;N VÀ GI&#7918; GÌN S&#7920;

TRONG SÁNG C&#7910;A TI&#7870;NG VI&#7878;T TRONG TH&#7900;I K&#7922; H&#7896;I NH&#7852;P QU&#7888;C T&#7870;&#8221;

&#272;OÀN LÊ GIANG(*)

1. T&#7841;i sao ph&#7843;i h&#7885;c ch&#7919; Hán?

S&#7921; s&#7909;p &#273;&#7893; c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t?

Hi&#7879;n nay trên các ph&#432;&#417;ng ti&#7879;n thông tin &#273;&#7841;i chúng, trong sách báo, ti&#7871;ng Vi&#7879;t &#273;ang b&#7883; dùng sai m&#7897;t cách kh&#7911;ng khi&#7871;p. Ch&#7881; có m&#7845;y t&#7915; dùng sai mà s&#7917;a mãi m&#7845;y ch&#7909;c n&#259;m v&#7851;n không h&#7871;t: y&#7871;u &#273;i&#7875;m &#273;&#432;&#7907;c dùng nh&#432; &#273;i&#7875;m y&#7871;u, c&#7913;u cánh &#273;&#432;&#7907;c dùng nh&#432; c&#7913;u giúp, th&#7853;m chí có nhà v&#259;n n&#7885; trên báo V&#259;n ngh&#7879; còn dùng t&#7915; khi&#7871;m nhã nh&#432; là trang nhã&#8230; Ngay c&#7843; sinh viên ngành khoa h&#7885;c xã h&#7897;i và nhân v&#259;n mà v&#7889;n t&#7915; h&#7871;t s&#7913;c nghèo nàn. Nhi&#7873;u trong s&#7889; h&#7885; không còn có kh&#7843; n&#259;ng hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c c&#7843; nh&#7919;ng t&#7915; g&#7855;n v&#7899;i nhà tr&#432;&#7901;ng nh&#432;: h&#7885;c phong, môn phong, &#273;&#7891;ng song, &#273;&#7891;ng môn, không phân bi&#7879;t &#273;&#432;&#7907;c ngh&#297;a c&#7911;a nh&#7919;ng ch&#7919; &#273;&#7891;ng âm nh&#432;: Minh: thông minh, &#273;&#7891;ng minh, u minh, &#272;&#7891;ng: &#273;&#7891;ng bào, &#273;&#7891;ng h&#7891;, hài &#273;&#7891;ng v.v. N&#7871;u nh&#432; có d&#7883;p chúng ta th&#7917; th&#7889;ng kê m&#7897;t bài lu&#7853;n c&#7911;a m&#7897;t ng&#432;&#7901;i có b&#7857;ng thành chung tr&#432;&#7899;c 1945 và m&#7897;t ng&#432;&#7901;i có b&#7857;ng tú tài hi&#7879;n nay xem v&#7889;n t&#7915; c&#7911;a h&#7885; chênh l&#7879;ch v&#7899;i nhau nh&#432; th&#7871; nào? Li&#7879;u ti&#7871;ng Vi&#7879;t trong t&#432;&#417;ng lai có th&#7875; s&#7869; nh&#432; ngôn ng&#7919; &#8220;chat&#8221; trên m&#7841;ng không? Ti&#7871;ng Vi&#7879;t có th&#7875; s&#7869; tr&#7903; v&#7873; nh&#432; m&#7897;t th&#7893; ng&#7919; ch&#7881; nói &#273;&#432;&#7907;c nh&#7919;ng chuy&#7879;n &#273;&#417;n gi&#7843;n th&#432;&#7901;ng nh&#7853;t không?

Nh&#7919;ng sai l&#7847;m y&#7871;u kém trên s&#7869; không có n&#7871;u h&#7885;c sinh &#273;&#432;&#7907;c h&#7885;c ch&#7919; Hán, có thói quen tra t&#7915; &#273;i&#7875;n Hán - Vi&#7879;t và ti&#7871;ng Vi&#7879;t. Vì v&#7853;y n&#7871;u nh&#432; 50 n&#259;m tr&#432;&#7899;c Ch&#7911; t&#7883;ch H&#7891; Chí Minh kêu g&#7885;i gi&#7919; gìn s&#7921; trong sáng c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t là do lo ng&#7841;i tình tr&#7841;ng l&#7841;m d&#7909;ng t&#7915; g&#7889;c Hán, nh&#432;: thay vì sân bay thì nói phi tr&#432;&#7901;ng, núi l&#7917;a thì nói h&#7887;a di&#7879;m s&#417;n, tàu ng&#7847;m thì nói ti&#7873;m th&#7911;y &#273;&#297;nh&#8230;, nh&#432;ng v&#7899;i tình hình giáo d&#7909;c nh&#432; hi&#7879;n nay thì l&#7845;y &#273;âu ra ng&#432;&#7901;i hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c ch&#7919; Di&#7879;m là cái sáng, cái nóng trên ng&#7885;n l&#7917;a, Ti&#7873;m th&#7911;y là &#7849;n d&#432;&#7899;i n&#432;&#7899;c&#8230;, th&#7871; cho nên bây gi&#7901; nói &#273;&#7871;n vi&#7879;c gi&#7919; gìn s&#7921; trong sáng c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t chính l&#7841;i là ph&#7843;i h&#7885;c ch&#7919; Hán.

&#7902; Nh&#7853;t B&#7843;n t&#7915; m&#7845;y ch&#7909;c n&#259;m tr&#432;&#7899;c nh&#7919;ng trí th&#7913;c có tâm huy&#7871;t &#273;ã báo &#273;&#7897;ng v&#7873; nguy c&#417; suy thoái c&#7911;a ti&#7871;ng Nh&#7853;t qua m&#7897;t lo&#7841;t sách bán r&#7845;t ch&#7841;y v&#7899;i t&#7921;a &#273;&#7873; gây &#8220;s&#7889;c&#8221;: S&#7921; s&#7909;p &#273;&#7893; c&#7911;a ti&#7871;ng Nh&#7853;t (EQ \* jc2 \* "Font:MS Mincho" \* hps14 \o\ad(\s\up 13(&#12367;&#12378;),&#23849;)&#12428;&#12422;&#12367;&#26085;&#26412;&#35486;), T&#7841;i sao ng&#432;&#7901;i ta phá ho&#7841;i ti&#7871;ng Nh&#7853;t? (&#12394;&#12380;&#26085;&#26412;&#35486;&#12434;&#30772;&#22730;&#12377;&#12427;&#12398;&#12363;) c&#7911;a Fukuda Tsuneari &#31119;&#30000;&#24658;&#23384;; Ti&#7871;ng Nh&#7853;t h&#7845;p h&#7889;i (&#27515;&#12395;&#25499;&#12369;&#12383;&#26085;&#26412;&#35486;) c&#7911;a Tsuchiya Michio &#22303;&#23627;&#36947;&#38596;(1). Trong &#273;ó cu&#7889;n S&#7921; s&#7909;p &#273;&#7893; c&#7911;a ti&#7871;ng Nh&#7853;t v&#7899;i ph&#7909; chú &#8220;Ti&#7871;ng Nh&#7853;t c&#7911;a b&#7841;n &#273;ang h&#7895;n lo&#7841;n nh&#432; th&#7871; nào!&#8221; (&#12354;&#12394;&#12383;&#12398;&#26085;&#26412;&#35486;&#12399;&#12371;&#12435;&#12394;&#12395;EQ \* jc2 \* "Font:MS Mincho" \* hps14 \o\ad(\s\up 13(&#12415;&#12384;),&#20081;)&#12428;&#12390;&#12356;&#12427;) tr&#7903; thành m&#7897;t lo&#7841;i sách bestseller &#8211; trong vòng 3 n&#259;m nó &#273;&#432;&#7907;c tái b&#7843;n &#273;&#7871;n 10 l&#7847;n v&#7899;i s&#7889; l&#432;&#7907;ng hàng tr&#259;m ngàn b&#7843;n. Trong t&#7845;t c&#7843; các sách &#7845;y, ng&#432;&#7901;i ta &#273;&#7873;u quy nguyên nhân cho s&#7921; suy thoái c&#7911;a ti&#7871;ng Nh&#7853;t là &#7903; ch&#7895; dùng t&#7915; g&#7889;c Hán sai, ki&#7871;n th&#7913;c v&#7873; ch&#7919; Hán nghèo nàn, l&#7841;m d&#7909;ng t&#7915; g&#7889;c ti&#7871;ng Anh... Ti&#7871;ng Nh&#7853;t v&#7899;i m&#7897;t ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c chú ý gi&#7843;ng d&#7841;y g&#7847;n 2000 ch&#7919; Hán mà còn nh&#432; v&#7853;y, hu&#7889;ng chi ti&#7871;ng Vi&#7879;t. Tr&#432;&#7899;c tình hình giáo d&#7909;c và s&#7917; d&#7909;ng ti&#7871;ng Vi&#7879;t nh&#432; hi&#7879;n nay, chúng ta c&#7843;nh báo v&#7873; s&#7921; s&#7909;p &#273;&#7893; c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t có còn s&#7899;m quá không? S&#7889; t&#7915; g&#7889;c Hán chi&#7871;m &#273;&#7871;n 70% s&#7889; t&#7915; v&#7921;ng ti&#7871;ng Vi&#7879;t, mà ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t không h&#7885;c ch&#7919; Hán, không hi&#7875;u ch&#7919; Hán, th&#7871; thì làm sao mà ch&#7859;ng dùng t&#7915; sai và v&#7889;n t&#7915; nghèo nàn. N&#7871;u tình hình không &#273;&#432;&#7907;c c&#7843;i thi&#7879;n thì vi&#7877;n c&#7843;nh v&#7873; s&#7921; s&#7909;p &#273;&#7893; c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t s&#7869; còn không xa.

Vong b&#7843;n ngay trên &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c mình

Có l&#7847;n m&#7897;t sinh viên Nh&#7853;t B&#7843;n khoe v&#7899;i tôi: Em &#273;&#7871;n th&#259;m chùa V&#297;nh Nghiêm th&#7845;y &#273;&#7873; là chùa thu&#7897;c phái Lâm T&#7871;, em th&#7845;y r&#7845;t thân thu&#7897;c vì gi&#7889;ng nh&#432; ngôi chùa &#7903; g&#7847;n nhà bà ngo&#7841;i em. Th&#7871; nh&#432;ng &#273;&#7889;i v&#7899;i m&#7897;t thanh niên Vi&#7879;t Nam thì khi h&#7885; &#273;&#7871;n chùa V&#297;nh Nghiêm hay chùa Tây Ph&#432;&#417;ng, chùa Bút Tháp&#8230;, nhìn lên b&#7843;ng hi&#7879;u, hoành phi, câu &#273;&#7889;i hay bài v&#7883;, h&#7885; s&#7869; c&#7843;m th&#7845;y xa l&#7841; nh&#432; b&#7845;t k&#7923; m&#7897;t ngôi chùa nào &#7903; Trung Qu&#7889;c, &#272;ài Loan, Hàn Qu&#7889;c&#8230;

Thanh niên Vi&#7879;t Nam không còn th&#7845;y có m&#7897;t m&#7889;i dây liên h&#7879; nào gi&#7919;a mình v&#7899;i quá kh&#7913; c&#7911;a ông cha: &#273;ình chùa, mi&#7871;u m&#7841;o, th&#432; t&#7883;ch. H&#7885; không có xúc c&#7843;m nào tr&#432;&#7899;c m&#7897;t t&#7853;p th&#417; ch&#7919; Hán c&#7911;a Nguy&#7877;n Trãi, m&#7897;t quy&#7875;n Ki&#7873;u b&#7857;ng ch&#7919; Nôm, m&#7897;t ngôi m&#7897; c&#7911;a Nguy&#7877;n Du, c&#7911;a Nguy&#7877;n &#272;ình Chi&#7875;u&#8230;Có th&#7875; nói thanh niên Vi&#7879;t Nam &#273;ang vong b&#7843;n ngay chính trên &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c mình. Th&#7871; nên ai c&#361;ng th&#7845;y, so v&#7899;i các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á: Trung Qu&#7889;c, Nh&#7853;t B&#7843;n, Hàn Qu&#7889;c&#8230;thanh niên Vi&#7879;t Nam hi&#7879;n &#273;&#7841;i hóa y&#7871;u nh&#7845;t, nh&#432;ng &#273;&#7891;ng th&#7901;i c&#361;ng gi&#7919; b&#7843;n s&#7855;c dân t&#7897;c kém nh&#7845;t. Vì v&#7853;y n&#7871;u nh&#432; vào th&#7901;i Lê, Nguy&#7877;n Trãi yêu c&#7847;u ph&#7843;i gi&#7919; gìn b&#7843;n s&#7855;c v&#259;n hóa dân t&#7897;c, t&#7913;c là không l&#7841;m d&#7909;ng v&#259;n hóa, ngôn ng&#7919;, trang ph&#7909;c Hán, bây gi&#7901; gi&#7919; gìn b&#7843;n s&#7855;c dân t&#7897;c thì l&#7841;i ph&#7843;i h&#7885;c ch&#7919; Hán và có hi&#7875;u bi&#7871;t v&#7873; v&#259;n hóa ph&#432;&#417;ng &#272;ông(2).

Các trí th&#7913;c, nghiên c&#7913;u sinh Vi&#7879;t Nam v&#7899;i các trí th&#7913;c, nghiên c&#7913;u sinh &#272;ông Á

Khi m&#7897;t nhà v&#259;n Nga, M&#7929; &#273;&#7871;n th&#259;m Y.Kawabata, nhà v&#259;n Nh&#7853;t B&#7843;n &#273;&#432;&#7907;c gi&#7843;i Nobel n&#259;m 1968, thì &#273;&#432;&#7907;c Kawabata vi&#7871;t t&#7863;ng cho m&#7897;t b&#7913;c th&#432; pháp ch&#7919; Hán theo phong cách Nh&#7853;t B&#7843;n. M&#7897;t giáo s&#432; Trung Qu&#7889;c, &#272;ài Loan &#273;&#7871;n th&#259;m m&#7897;t giáo s&#432; Vi&#7879;t Nam, các ông c&#361;ng th&#432;&#7901;ng t&#7863;ng m&#7897;t b&#7913;c th&#432; pháp. Cái thú tao nhã &#7845;y &#273;&#7889;i v&#7899;i các nhà v&#259;n Vi&#7879;t Nam &#273;ã lùi xa l&#7855;m r&#7891;i - th&#7901;i &#272;ông H&#7891;, V&#361; Hoàng Ch&#432;&#417;ng thì còn, ch&#7913; nh&#432; bây gi&#7901; thì hoàn toàn không. Trong giao ti&#7871;p còn nh&#432; v&#7853;y hu&#7889;ng chi trong sáng tác. Vì v&#7853;y s&#7869; không l&#7845;y làm l&#7841; khi trong tác ph&#7849;m c&#7911;a các nhà v&#259;n &#272;ông Á chi&#7873;u sâu c&#7911;a v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng sâu s&#7855;c h&#417;n h&#7859;n các nhà v&#259;n Vi&#7879;t Nam hi&#7879;n nay.

&#272;&#7889;i v&#7899;i nhà v&#259;n thì th&#7871;, v&#7899;i các nhà nghiên c&#7913;u tình tr&#7841;ng c&#361;ng bu&#7891;n không kém. Các nhà nghiên c&#7913;u &#272;ông Á - tr&#7915; Vi&#7879;t Nam, dù không nghiên c&#7913;u chuyên v&#7873; c&#7893; &#273;i&#7875;n nh&#432;ng v&#7851;n hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c khá sâu ch&#7919; Hán và v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng c&#7911;a h&#7885;. Dù h&#7885; làm v&#259;n, s&#7917;, tri&#7871;t, nhân h&#7885;c, ngôn ng&#7919; h&#7885;c&#8230;hi&#7879;n &#273;&#7841;i, h&#7885; v&#7851;n có th&#7875; &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c th&#432; t&#7883;ch c&#7893; c&#7911;a n&#432;&#7899;c h&#7885; - v&#7899;i nhi&#7873;u m&#7913;c &#273;&#7897; khác nhau. &#7902; Vi&#7879;t Nam m&#7897;t nhà nghiên c&#7913;u s&#7869; c&#7843;m th&#7845;y r&#7845;t khó kh&#259;n khi hi&#7875;u v&#7873; nh&#7919;ng v&#7845;n &#273;&#7873; v&#259;n, s&#7917;, tri&#7871;t, ngôn ng&#7919; c&#7893; c&#7911;a dân t&#7897;c mình. Sinh viên, nghiên c&#7913;u sinh v&#7873; KHXH và nhân v&#259;n c&#7911;a Vi&#7879;t Nam g&#7847;n nh&#432; không hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c sách v&#7903; c&#7911;a cha ông n&#7871;u không &#273;&#432;&#7907;c d&#7883;ch, chú, phiên âm ra ch&#7919; qu&#7889;c ng&#7919; Latin &#8211; mà &#273;ã &#273;&#7885;c b&#7843;n d&#7883;ch mà không có kh&#7843; n&#259;ng ki&#7875;m tra &#273;&#7897; chính xác c&#7911;a b&#7843;n d&#7883;ch &#7845;y thì m&#7913;c &#273;&#7897; ti&#7871;p thu, th&#7845;u hi&#7875;u r&#7845;t khiêm t&#7889;n. Có m&#7897;t hi&#7879;n t&#432;&#7907;ng c&#7847;n l&#432;u ý là hi&#7879;n nay có nhi&#7873;u nghiên c&#7913;u sinh, h&#7885;c viên cao h&#7885;c Trung Qu&#7889;c &#273;ang nghiên c&#7913;u r&#7845;t sâu v&#7873; v&#259;n hóa c&#7893; c&#7911;a Vi&#7879;t Nam &#8211; mà &#272;&#7841;i h&#7885;c Qu&#7843;ng Tây là m&#7897;t trung tâm &#273;&#432;&#7907;c phân công chuyên nghiên c&#7913;u v&#7873; vi&#7879;c &#7845;y. H&#7885; nghiên c&#7913;u t&#7915; v&#259;n b&#7843;n g&#7889;c v&#7873; Lý Công U&#7849;n, Nguy&#7877;n Trãi, Nguy&#7877;n Du, Lê Quý &#272;ôn&#8230;, trong khi &#273;ó h&#7847;u nh&#432; các nghiên c&#7913;u sinh Vi&#7879;t Nam không th&#7875; làm &#273;&#432;&#7907;c &#273;i&#7873;u &#7845;y &#8211; tr&#7915; s&#7889; t&#7889;t nghi&#7879;p chuyên ngành Hán Nôm(3).

Có th&#7875; nói khi ra n&#432;&#7899;c ngoài h&#7885;c t&#7853;p, sinh viên, h&#7885;c viên cao h&#7885;c, nghiên c&#7913;u sinh Vi&#7879;t Nam không thua kém gì so v&#7899;i sinh viên các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á khác v&#7873; khoa h&#7885;c t&#7921; nhiên, k&#7929; thu&#7853;t, hay k&#7875; c&#7843; kinh t&#7871;, nh&#432;ng v&#7873; KHXH và NV thì còn kém khá xa. Không ít sinh viên Vi&#7879;t Nam than th&#7903; không bi&#7871;t bi&#7875;u di&#7877;n b&#7897; môn v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng gì cho b&#7841;n bè các n&#432;&#7899;c xem, trong khi sinh viên Hàn Qu&#7889;c ai c&#361;ng bi&#7871;t bi&#7875;u di&#7877;n tr&#7889;ng dân t&#7897;c và vi&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c th&#432; pháp Hàn, sinh viên Nh&#7853;t thì kh&#7887;i ph&#7843;i nói: trà &#273;&#7841;o, ki&#7871;m &#273;&#7841;o, hoa &#273;&#7841;o, nhu &#273;&#7841;o, th&#432; &#273;&#7841;o&#8230;Sinh viên Vi&#7879;t Nam ngoài áo dài và nem rán ra thì h&#7871;t! T&#7841;i sao sinh viên Vi&#7879;t Nam &#273;&#7871;n nông n&#7895;i &#7845;y? Tr&#432;&#7899;c h&#7871;t là vì kinh t&#7871;, nh&#432;ng quan tr&#7885;ng h&#417;n là: n&#7873;n giáo d&#7909;c c&#7911;a chúng ta r&#7845;t kém trong vi&#7879;c giáo d&#7909;c v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng mà vi&#7879;c lo&#7841;i b&#7887; ch&#7919; Hán là bi&#7875;u hi&#7879;n &#273;&#7847;u tiên và gây &#7845;n t&#432;&#7907;ng nh&#7845;t. H&#7885;c t&#7855;t, &#8220;&#273;i t&#7855;t&#8221; là não tr&#7841;ng chi&#7871;n tranh hay là m&#7897;t khi&#7871;m khuy&#7871;t c&#7911;a dân t&#7897;c?

Sinh th&#7901;i nhà ngôn ng&#7919; h&#7885;c Cao Xuân H&#7841;o t&#7915;ng nói nhi&#7873;u v&#7873; ích l&#7907;i c&#7911;a ch&#7919; Hán trong s&#7921; phát tri&#7875;n c&#7911;a trí tu&#7879;, t&#7915;ng c&#7843;nh báo nhi&#7873;u l&#7847;n v&#7873; nguy c&#417; hi&#7875;u bi&#7871;t h&#7901;i h&#7907;t v&#7873; v&#259;n hóa c&#7911;a ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t khi Vi&#7879;t Nam là n&#432;&#7899;c duy nh&#7845;t trong khu v&#7921;c &#272;ông Á b&#7887; ch&#7919; Hán hoàn toàn. G&#7847;n &#273;ây GS. Nguy&#7877;n &#272;ình Chú c&#361;ng vi&#7871;t bài nói v&#7873; s&#7921; c&#7847;n thi&#7871;t ph&#7843;i khôi ph&#7909;c vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán trong nhà tr&#432;&#7901;ng(4). Vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán không ph&#7843;i &#273;&#432;&#7907;c &#273;&#7863;t ra g&#7847;n &#273;ây, mà nó &#273;ã &#273;&#432;&#7907;c &#273;&#7863;t ra t&#7915; h&#417;n 100 n&#259;m tr&#432;&#7899;c &#8211; t&#7915; th&#7901;i các chí s&#297; duy tân m&#7903; tr&#432;&#7901;ng &#272;ông Kinh Ngh&#297;a th&#7909;c, r&#7891;i tr&#7903; &#273;i tr&#7903; l&#7841;i nhi&#7873;u l&#7847;n trong l&#7883;ch s&#7917; giáo d&#7909;c Vi&#7879;t Nam, nh&#432;ng r&#7891;i do chi&#7871;n tranh, do nh&#7919;ng l&#7845;n c&#7845;n trong quan h&#7879; Vi&#7879;t-Trung và nh&#7845;t là do nh&#7853;n th&#7913;c ch&#432;a t&#7899;i mà ch&#7911; tr&#432;&#417;ng &#7845;y &#273;ành b&#7887; d&#7903;.

2. 100 n&#259;m &#8211; m&#7897;t ch&#7911; tr&#432;&#417;ng b&#7887; d&#7903;

&#431;&#7899;c m&#417; c&#7911;a th&#7871; h&#7879; trí th&#7913;c c&#7853;n &#273;&#7841;i

Trong lu&#7853;n v&#259;n khét ti&#7871;ng Lu&#7853;n v&#7873; chính h&#7885;c cùng tà thuy&#7871;t c&#7911;a Ngô &#272;&#7913;c K&#7871;, nhà chí s&#297; &#273;ã phê phán m&#7897;t cách m&#7841;nh m&#7869; tình tr&#7841;ng h&#7885;c thu&#7853;t &#273;&#432;&#417;ng th&#7901;i: &#8220;Âu h&#7885;c v&#7851;n ch&#432;a vin &#273;&#432;&#7907;c ng&#7885;n ngành mà Hán h&#7885;c &#273;ã &#273;&#7913;t c&#7843; c&#7897;i r&#7877;&#8221;(5). Ông v&#7851;n m&#417; &#432;&#7899;c dân t&#7897;c ta có m&#7897;t n&#7873;n Qu&#7889;c h&#7885;c sâu s&#7855;c &#273;&#7875; làm c&#417; s&#7903; ti&#7871;p thu n&#7873;n v&#259;n minh hi&#7879;n &#273;&#7841;i t&#7915; ph&#432;&#417;ng Tây.

Tr&#432;&#7901;ng &#272;ông Kinh Ngh&#297;a Th&#7909;c c&#7911;a các chí s&#297; duy tân thành l&#7853;p n&#259;m 1907, cho &#273;&#7871;n nay v&#7851;n &#273;&#432;&#7907;c nhi&#7873;u chuyên gia v&#7873; l&#7883;ch s&#7917;, ng&#7919; v&#259;n, giáo d&#7909;c &#273;ánh giá là tr&#432;&#7901;ng h&#7885;c có t&#432; t&#432;&#7903;ng giáo d&#7909;c tiên ti&#7871;n nh&#7845;t, sâu s&#7855;c nh&#7845;t &#7903; n&#432;&#7899;c ta t&#7915; tr&#432;&#7899;c &#273;&#7871;n nay. Tr&#432;&#7901;ng &#273;&#7873; cao th&#7921;c h&#7885;c, &#273;&#7873; cao t&#7921; do trình bày t&#432; t&#432;&#7903;ng, c&#7893; &#273;&#7897;ng vi&#7879;c h&#7885;c ch&#7919; qu&#7889;c ng&#7919; Latin thay cho ch&#7919; Nôm, nh&#432;ng bên c&#7841;nh &#273;ó Tr&#432;&#7901;ng v&#7851;n t&#7893; ch&#7913;c h&#7885;c m&#7897;t cách nghiêm túc 2 ngo&#7841;i ng&#7919; b&#7855;t bu&#7897;c: Pháp v&#259;n (do Nguy&#7877;n V&#259;n V&#297;nh cùng m&#7897;t s&#7889; nhà giáo n&#7919;a ph&#7909; trách) và Hán v&#259;n (do Nguy&#7877;n Quy&#7873;n, Hoàng T&#259;ng Bí, L&#432;&#417;ng Trúc &#272;àm&#8230;ph&#7909; trách). N&#7871;u t&#7915; &#273;ó &#273;&#7871;n nay t&#432; t&#432;&#7903;ng giáo d&#7909;c &#7845;y &#273;&#432;&#7907;c th&#7921;c hi&#7879;n thì chúng ta &#273;ã có m&#7897;t n&#7873;n giáo d&#7909;c Vi&#7879;t Nam khác h&#7859;n: hi&#7879;n &#273;&#7841;i h&#417;n, nh&#432;ng c&#361;ng &#273;&#7853;m &#273;à b&#7843;n s&#7855;c dân t&#7897;c h&#417;n.

Tr&#432;&#7899;c 1945 &#7903; n&#432;&#7899;c ta, sau khi th&#7921;c dân Pháp b&#7887; các k&#7923; thi ch&#7919; Hán thì ch&#7919; Hán v&#7851;n &#273;&#432;&#7907;c gi&#7843;ng d&#7841;y trong nhà tr&#432;&#7901;ng, m&#7895;i tu&#7847;n 1-2 ti&#7871;t. Tuy s&#7889; ti&#7871;t h&#7885;c r&#7845;t ít &#7887;i, nh&#432;ng c&#361;ng &#273;&#7911; cho ng&#432;&#7901;i h&#7885;c hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c ch&#7919; Hán, không dùng sai ti&#7871;ng Vi&#7879;t và &#273;&#7875; cái tinh th&#7847;n truy&#7873;n th&#7889;ng qua th&#7913; ch&#7919; &#7845;y góp ph&#7847;n t&#7841;o nên c&#7889;t cách con ng&#432;&#7901;i. Nhi&#7873;u gia &#273;ình có gia phong t&#7889;t v&#7851;n m&#7901;i th&#7847;y v&#7873; ho&#7863;c t&#7921; gia &#273;ình mình d&#7841;y ch&#7919; Hán cho con cháu. Nh&#7901; cách làm &#7845;y mà các trí th&#7913;c &#273;&#432;&#7907;c &#273;ào t&#7841;o th&#7901;i Pháp nhìn chung &#273;&#7873;u có m&#7897;t ki&#7871;n th&#7913;c Hán h&#7885;c khá v&#7919;ng ch&#7855;c bên c&#7841;nh ki&#7871;n th&#7913;c Tây h&#7885;c c&#259;n b&#7843;n. Chính h&#7885; ch&#7913; không ph&#7843;i ai khác &#273;ã làm r&#432;&#7901;ng c&#7897;t trí th&#7913;c cho qu&#7889;c gia và mãi mãi là ni&#7873;m t&#7921; hào c&#7911;a &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c: &#272;ào Duy Anh, Cao Xuân Huy, &#272;&#7863;ng Thai Mai, Ca V&#259;n Th&#7881;nh, Tr&#7847;n V&#259;n Giáp, Nguy&#7877;n &#272;&#7893;ng Chi, Nguy&#7877;n V&#259;n Huyên, Tr&#7847;n V&#259;n Giàu&#8230;

Ch&#432;&#417;ng trình Hán v&#259;n khóa b&#7843;n &#7903; mi&#7873;n Nam tr&#432;&#7899;c 1975

Nh&#7853;n th&#7913;c &#273;&#432;&#7907;c t&#7847;m quan tr&#7885;ng c&#7911;a ch&#7919; Hán nên B&#7897; Qu&#7889;c gia Giáo d&#7909;c mi&#7873;n Nam tr&#432;&#7899;c 1975 t&#7915;ng t&#7893; ch&#7913;c m&#7897;t ch&#432;&#417;ng trình Hán v&#259;n d&#7841;y cho h&#7885;c sinh t&#7915; trung h&#7885;c &#273;&#7879; nh&#7845;t c&#7845;p v&#7899;i b&#7897; sách giáo khoa khá t&#7889;t: Hán v&#259;n khóa b&#7843;n, h&#7885;c 1 gi&#7901;/ tu&#7847;n bên c&#7841;nh hai sinh ng&#7919; b&#7855;t bu&#7897;c: Anh v&#259;n và Pháp v&#259;n. Lên &#273;&#7871;n trung h&#7885;c &#273;&#7879; nh&#7883; c&#7845;p, các chuyên ban &#273;&#432;&#7907;c chia ra nh&#432; sau:

- Ban A: chuyên sâu v&#7873; V&#7841;n v&#7853;t

- Ban B: chuyên sâu v&#7873; Toán

- Ban C: chuyên v&#7873; Sinh ng&#7919; (Anh, Pháp)

- Ban D: chuyên v&#7873; c&#7893; ng&#7919; (ch&#7885;n Anh ho&#7863;c Pháp và m&#7897;t c&#7893; ng&#7919;: Hán v&#259;n ho&#7863;c Latin) (6)

M&#7897;t ch&#432;&#417;ng trình nh&#432; th&#7871; là r&#7845;t c&#259;n b&#7843;n, r&#7845;t &#273;áng tham kh&#7843;o, h&#7885;c t&#7853;p. Các nhà làm giáo d&#7909;c &#7903; mi&#7873;n Nam c&#361;ng hi&#7875;u cái t&#7871; toái c&#7911;a vi&#7879;c d&#7841;y - h&#7885;c ch&#7919; Hán, cái kh&#7893; công c&#7911;a vi&#7879;c h&#7885;c m&#7897;t hai ngo&#7841;i ng&#7919;, nh&#432;ng h&#7885; s&#7861;n sàng b&#7887; b&#7899;t nhi&#7873;u môn h&#7885;c khác &#273;&#7875; dành th&#7901;i gian h&#7885;c ngôn ng&#7919; và c&#7893; ng&#7919; (h&#7885;c c&#7843; ti&#7871;ng Latin nh&#432; các tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông &#7903; châu Âu), vì ch&#7881; qua ngôn ng&#7919; ng&#432;&#7901;i ta m&#7899;i hi&#7875;u sâu &#273;&#432;&#7907;c v&#259;n hóa và m&#7899;i có th&#7875; phát tri&#7875;n t&#432; duy. H&#7885;c ngôn ng&#7919; là cái h&#7885;c c&#259;n b&#7843;n, t&#7915; &#273;ó t&#7841;o &#273;i&#7873;u ki&#7879;n cho ng&#432;&#7901;i ta t&#7921; h&#7885;c, t&#7921; h&#7885;c su&#7889;t &#273;&#7901;i. Ngày nay &#273;&#7875; gi&#7843;i quy&#7871;t t&#7853;n g&#7889;c cái t&#7879; &#8220;tr&#7847;n ngôn sáo ng&#7919;&#8221; trong vi&#7879;c h&#7885;c và thi môn ng&#7919; v&#259;n &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông, tôi th&#7845;y c&#7847;n ph&#7843;i tham kh&#7843;o nghiêm túc ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c, tr&#432;&#7899;c h&#7871;t là qu&#7889;c v&#259;n và sinh ng&#7919; c&#7911;a mi&#7873;n Nam tr&#432;&#7899;c 1975 cùng v&#7899;i ch&#432;&#417;ng trình các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á và ph&#432;&#417;ng Tây khác &#273;&#7875; làm ra m&#7897;t ch&#432;&#417;ng trình m&#7899;i c&#259;n b&#7843;n h&#417;n, hi&#7879;n &#273;&#7841;i h&#417;n, có tác d&#7909;ng b&#7891;i b&#7893; nguyên khí c&#7911;a qu&#7889;c gia.

&#8220;Thoát Hán h&#7885;c&#8221;?

&#7902; mi&#7873;n B&#7855;c ch&#7919; Hán b&#7883; lo&#7841;i h&#7859;n ra kh&#7887;i tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông t&#7915; khá s&#7899;m. Trong ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c ph&#7893; thông không th&#7845;y h&#7885;c Hán v&#259;n mà ch&#7881; có môn Trung v&#259;n v&#7899;i tính cách là môn ngo&#7841;i ng&#7919; hàng &#273;&#7847;u cùng v&#7899;i môn Nga v&#259;n. Nguyên nhân c&#7911;a s&#7921; gh&#7867; l&#7841;nh v&#7899;i ch&#7919; Hán có l&#7869; xu&#7845;t phát t&#7915; không khí &#8220;ph&#7843;n &#273;&#7871; ph&#7843;n phong&#8221; bao trùm xã h&#7897;i b&#7845;y gi&#7901;. T&#7845;t c&#7843; nh&#7919;ng gì thu&#7897;c v&#7873; c&#7893; h&#7885;c và Hán h&#7885;c &#273;&#7873;u d&#7877; b&#7883; &#273;ánh &#273;&#7891;ng v&#7899;i ch&#7871; &#273;&#7897; phong ki&#7871;n tàn ác, b&#7843;o th&#7911;, l&#7841;c h&#7853;u. Ph&#7843;i ch&#259;ng lúc b&#7845;y gi&#7901; chúng ta mu&#7889;n xây d&#7921;ng n&#7873;n giáo d&#7909;c m&#7899;i, con ng&#432;&#7901;i m&#7899;i, xã h&#7897;i m&#7899;i, m&#7897;t n&#7873;n &#273;&#7897;c l&#7853;p t&#7921; ch&#7911; trên c&#417; s&#7903; m&#7897;t n&#432;&#7899;c Vi&#7879;t Nam m&#7899;i ph&#7911; &#273;&#7883;nh quá kh&#7913; phong ki&#7871;n, có xu h&#432;&#7899;ng &#8220;thoát Hán h&#7885;c&#8221;?

Cách m&#7841;ng v&#259;n hóa c&#7911;a Trung Qu&#7889;c n&#7893; ra, ít nhi&#7873;u &#7843;nh h&#432;&#7903;ng &#273;&#7871;n n&#432;&#7899;c ta v&#7899;i kh&#7849;u hi&#7879;u &#8220;phê Lâm phê Kh&#7893;ng&#8221; (phê tên ph&#7843;n &#273;&#7897;ng Lâm B&#432;u, phê Kh&#7893;ng T&#7917;) làm cho xu h&#432;&#7899;ng bài xích Hán h&#7885;c càng m&#7841;nh. &#272;&#7881;nh &#273;i&#7875;m c&#7911;a xu h&#432;&#7899;ng bài xích Hán h&#7885;c &#7845;y là vi&#7879;c Trung v&#259;n, Hán h&#7885;c b&#7883; l&#7859;ng l&#7863;ng &#273;&#432;a ra kh&#7887;i nhà tr&#432;&#7901;ng sau khi ti&#7871;ng súng c&#7911;a ng&#432;&#7901;i &#273;àn anh kh&#7893;ng l&#7891; n&#7893; ra &#7903; biên gi&#7899;i phía B&#7855;c n&#259;m 1979.

Thoát Hán h&#7885;c có ph&#7843;i là con &#273;&#432;&#7901;ng &#273;úng &#273;&#7855;n &#273;&#7875; xây d&#7921;ng n&#7873;n giáo d&#7909;c m&#7899;i không? Hán h&#7885;c có m&#7863;t &#7903; n&#432;&#7899;c ta hàng nghìn n&#259;m nay, g&#7855;n bó v&#7899;i dân t&#7897;c này, nên nó &#273;ã tr&#7903; thành m&#7897;t ph&#7847;n c&#7911;a Qu&#7889;c h&#7885;c. Vì th&#7871; &#8220;thoát Hán h&#7885;c&#8221; c&#361;ng m&#7903; &#273;&#432;&#7901;ng cho thoát Qu&#7889;c h&#7885;c. Các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á khác nh&#432; Nh&#7853;t B&#7843;n, Hàn Qu&#7889;c không c&#7847;n thoát Hán h&#7885;c, th&#7853;m chí &#273;&#432;a c&#7843; m&#7897;t ph&#7847;n tinh th&#7847;n Hán h&#7885;c vào ho&#7841;t &#273;&#7897;ng kinh t&#7871;, xã h&#7897;i, th&#7871; mà v&#7851;n xây d&#7921;ng &#273;&#432;&#7907;c &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c hùng c&#432;&#7901;ng v&#7899;i m&#7897;t n&#7873;n kinh t&#7871; phát tri&#7875;n, m&#7897;t n&#7873;n công nghi&#7879;p hi&#7879;n &#273;&#7841;i.

3. D&#7841;y ch&#7919; Hán trong nhà tr&#432;&#7901;ng nh&#432; th&#7871; nào?

Ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t cô &#273;&#417;n &#7903; khu v&#7921;c &#272;ông Á

Hi&#7879;n nay cùng v&#7899;i s&#7921; t&#259;ng tr&#432;&#7903;ng &#273;&#7847;u t&#432; m&#7841;nh m&#7869; c&#7911;a các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á, s&#7889; l&#432;&#7907;ng h&#7885;c viên h&#7885;c các ti&#7871;ng Hoa, Nh&#7853;t, Hàn t&#259;ng lên nhanh chóng. Theo th&#7889;ng kê g&#7847;n &#273;ây: s&#7889; l&#432;&#7907;ng ng&#432;&#7901;i h&#7885;c ti&#7871;ng Nh&#7853;t toàn qu&#7889;c lên &#273;&#7871;n 20.000 ng&#432;&#7901;i, s&#7889; l&#432;&#7907;ng ng&#432;&#7901;i h&#7885;c ti&#7871;ng Hoa nhi&#7873;u h&#417;n m&#7897;t chút. Vi&#7879;c h&#7885;c các ngôn ng&#7919; ph&#432;&#417;ng &#272;ông có s&#7917; d&#7909;ng ch&#7919; Hán nh&#432; trên, khi&#7871;n cho sinh viên Vi&#7879;t Nam càng th&#7845;y trong v&#7889;n ngôn ng&#7919; c&#7911;a mình thi&#7871;u h&#7909;t tr&#7847;m tr&#7885;ng ch&#7919; Hán và v&#7889;n v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng quá nghèo nàn.

Sau gi&#7845;c m&#417; hi&#7879;n &#273;&#7841;i hóa b&#7857;ng cách làm b&#7841;n v&#7899;i các n&#432;&#7899;c XHCN &#272;ông Âu b&#7845;t thành, Vi&#7879;t Nam tr&#7903; v&#7873; v&#7899;i khu v&#7921;c c&#7911;a mình: &#272;ông Nam Á và &#272;ông Á. V&#259;n hóa &#272;ông Nam Á là c&#417; t&#7847;ng th&#7913; nh&#7845;t c&#7911;a Vi&#7879;t Nam, nh&#432;ng chúng ta &#273;ã xa cách vùng v&#259;n hoá này t&#7915; hàng nghìn n&#259;m nay, ngày nay chúng ta càng c&#7843;m th&#7845;y xa h&#417;n n&#7919;a do tôn giáo &#272;ông Nam Á ch&#7911; y&#7871;u là H&#7891;i giáo và Ph&#7853;t giáo ti&#7875;u th&#7915;a. Vi&#7879;t Nam tr&#7903; v&#7873; v&#7899;i khu v&#7921;c &#272;ông Á, còn &#273;&#432;&#7907;c m&#7879;nh danh là Khu v&#7921;c v&#259;n hóa ch&#7919; Hán (Hán t&#7921; v&#259;n hóa quy&#7875;n), phát tri&#7875;n m&#7841;nh m&#7869; h&#417;n, mà g&#7847;n g&#361;i v&#7899;i mình h&#417;n. Tr&#7903; v&#7873; v&#7899;i &#272;ông Á m&#7899;i th&#7845;y vi&#7879;c lo&#7841;i b&#7887; hoàn toàn ch&#7919; Hán ra kh&#7887;i ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c khi&#7871;n ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam hi&#7879;n t&#7841;i &#273;&#7913;t &#273;o&#7841;n v&#7899;i truy&#7873;n th&#7889;ng dân t&#7897;c, và ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t tr&#7903; nên l&#7841;c lõng, cô &#273;&#417;n v&#7899;i các n&#432;&#7899;c trong khu v&#7921;c. Dân t&#7897;c Vi&#7879;t Nam v&#7889;n không ph&#7843;i là m&#7897;t dân t&#7897;c c&#7921;c &#273;oan, nh&#432;ng do nh&#7919;ng tr&#7899; trêu c&#7911;a l&#7883;ch s&#7917; và c&#7843; sai l&#7847;m trong nh&#7853;n th&#7913;c khi&#7871;n cho chúng ta &#273;o&#7841;n tuy&#7879;t v&#7899;i ch&#7919; vi&#7871;t, v&#259;n hóa ông cha m&#7841;nh m&#7869; h&#417;n t&#7845;t c&#7843; các qu&#7889;c gia khu v&#7921;c v&#259;n hóa ch&#7919; Hán còn l&#7841;i.

Nhìn ra các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á, không có n&#432;&#7899;c nào dám &#273;o&#7841;n tuy&#7879;t v&#7899;i ch&#7919; Hán:

· Ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c tr&#432;&#7899;c kia trong c&#417;n sùng bái ph&#432;&#417;ng Tây và &#273;&#7893; l&#7895;i s&#7921; l&#7841;c h&#7853;u c&#7911;a dân t&#7897;c mình cho ch&#7919; Hán, &#273;ã t&#7915;ng m&#417; Latin hóa ch&#7919; vi&#7871;t c&#7911;a mình, nh&#432;ng gi&#7845;c m&#417; &#7845;y b&#7845;t kh&#7843;. H&#7885; &#273;ành b&#7857;ng lòng quay v&#7873; v&#7899;i vi&#7879;c dùng ch&#7919; Hán gi&#7843;n th&#7875;, và d&#7841;y cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông bi&#7871;t t&#7889;i thi&#7875;u kho&#7843;ng 3.000 ch&#7919; Hán &#273;&#7875; có th&#7875; &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c ti&#7871;ng ph&#7893; thông.

· Ng&#432;&#7901;i Nh&#7853;t B&#7843;n c&#361;ng t&#7915;ng th&#7917; nghi&#7879;m dùng ch&#7919; Romaji (Ch&#7919; Latin) nh&#432;ng nh&#7919;ng v&#259;n b&#7843;n Latin ti&#7871;ng Nh&#7853;t h&#7891;i &#273;&#7847;u th&#7871; k&#7927; XX tr&#7903; thành nh&#7919;ng b&#7843;n m&#7853;t mã. H&#7885; &#273;ành s&#7917; d&#7909;ng h&#7879; th&#7889;ng ch&#7919; Kana (ch&#7919; phiên âm) mà dân t&#7897;c h&#7885; &#273;ã sáng t&#7841;o ra t&#7915; h&#417;n 10 th&#7871; k&#7927; tr&#432;&#7899;c v&#7899;i hai d&#7841;ng Hiragana và Katakana(7), bên c&#7841;nh &#273;ó v&#7851;n ph&#7843;i b&#7855;t bu&#7897;c h&#7885;c sinh t&#7889;t nghi&#7879;p trung h&#7885;c ph&#7843;i bi&#7871;t thu&#7847;n th&#7909;c 1.945 ch&#7919; Hán

· Ng&#432;&#7901;i Hàn Qu&#7889;c chính th&#7913;c s&#7917; d&#7909;ng ch&#7919; Hangul mà dân t&#7897;c h&#7885; &#273;ã sáng t&#7841;o ra t&#7915; TK.XV(8), trong v&#259;n b&#7843;n ti&#7871;ng Hàn thông th&#432;&#7901;ng hi&#7879;n nay h&#7847;u nh&#432; không còn ch&#7919; Hán n&#7919;a, nh&#432;ng nh&#7919;ng v&#259;n b&#7843;n c&#7893; h&#417;n hay tài li&#7879;u khoa h&#7885;c thì dùng khá nhi&#7873;u. Vì v&#7853;y ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c c&#7911;a Hàn Qu&#7889;c v&#7851;n d&#7841;y ch&#7919; Hán cho h&#7885;c sinh: c&#7845;p 2 d&#7841;y 900 ch&#7919;, c&#7845;p 3 d&#7841;y 900 ch&#7919;, t&#7893;ng c&#7897;ng là 1800 ch&#7919;. Lên &#273;&#7841;i h&#7885;c, sinh viên mu&#7889;n &#273;i sâu vào KHXH thì ph&#7843;i h&#7885;c ch&#7919; Hán nhi&#7873;u h&#417;n n&#7919;a.

Ch&#7881; riêng có Vi&#7879;t Nam là hoàn toàn không d&#7841;y ch&#7919; Hán trong ch&#432;&#417;ng trình ph&#7893; thông. &#272;i&#7873;u &#7845;y có liên quan gì không v&#7899;i tình tr&#7841;ng kinh t&#7871; Vi&#7879;t Nam phát tri&#7875;n kém nh&#7845;t, ti&#7871;ng Vi&#7879;t dùng sai, nghèo nàn và b&#7843;n s&#7855;c v&#259;n hóa dân t&#7897;c m&#7901; nh&#7841;t nh&#7845;t so v&#7899;i các n&#432;&#7899;c trong khu v&#7921;c?

Làm th&#7871; nào &#273;&#7875; d&#7841;y ch&#7919; Hán trong nhà tr&#432;&#7901;ng?

Hi&#7879;n nay ch&#7919; Hán &#273;ã &#8220;tuy&#7879;t ch&#7911;ng&#8221; &#7903; Vi&#7879;t Nam ch&#432;a? M&#7863;c dù tình hình h&#7885;c t&#7853;p ch&#7919; Hán khó kh&#259;n nh&#432; th&#7871;, nh&#432;ng ch&#7919; Hán v&#7851;n còn s&#7889;ng. Nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i bi&#7871;t ch&#7919; Hán bao g&#7891;m:

- Nh&#7919;ng nhà nghiên c&#7913;u, gi&#7843;ng viên chuyên nghiên c&#7913;u v&#7873; Hán Nôm. Hi&#7879;n có 3 trung tâm l&#7899;n nghiên c&#7913;u và gi&#7843;ng d&#7841;y lâu &#273;&#7901;i v&#7873; ch&#7919; Hán là: Vi&#7879;n Nghiên c&#7913;u Hán Nôm, B&#7897; môn Hán Nôm thu&#7897;c Khoa V&#259;n h&#7885;c, Tr&#432;&#7901;ng &#272;H KHXH và NV &#8211; &#272;HQG HN và B&#7897; môn Hán Nôm thu&#7897;c Khoa V&#259;n h&#7885;c và Ngôn ng&#7919;, Tr&#432;&#7901;ng &#272;H KHXH và NV &#8211; &#272;HQG TP.HCM

- M&#7897;t s&#7889; h&#7885;c gi&#7843; t&#7915;ng &#273;&#432;&#7907;c &#273;ào t&#7841;o v&#7873; Hán Nôm &#273;ang làm vi&#7879;c &#7903; các ngành khác: v&#259;n, s&#7917;, tri&#7871;t, v&#259;n hóa&#8230;

- M&#7897;t s&#7889; ng&#432;&#7901;i t&#7921; h&#7885;c Hán Nôm hay &#273;&#432;&#7907;c &#273;ào t&#7841;o Hán Nôm t&#7915; nh&#7919;ng ch&#432;&#417;ng trình khác nhau: t&#7915; gia &#273;ình cho &#273;&#7871;n tr&#432;&#7901;ng h&#7885;c.

Ch&#7911; tr&#432;&#417;ng &#273;&#432;a ch&#7919; Hán vào d&#7841;y trong tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông ch&#7855;c ch&#7855;n s&#7869; gây ph&#7843;n &#7913;ng d&#7919; d&#7897;i t&#7915; nhi&#7873;u phía. Chúng tôi &#273;ã hình dung ra nh&#7919;ng câu h&#7887;i c&#417; b&#7843;n và cách tr&#7843; l&#7901;i sau:

(1) H&#7887;i: Sao không ngh&#297; h&#7885;c cái gì khác hi&#7879;n &#273;&#7841;i, ki&#7871;m ra ti&#7873;n, l&#7841;i bày ra trò h&#7885;c Hán Nôm &#8211; m&#7897;t th&#7913; ch&#7919; &#8220;c&#7893; l&#7895;, l&#7841;c h&#7853;u&#8221; &#273;ã ch&#7871;t t&#7915; lâu r&#7891;i?

Tr&#7843; l&#7901;i: Vi&#7879;c giáo d&#7909;c không ph&#7843;i ch&#7881; h&#7885;c cái hi&#7879;n &#273;&#7841;i, d&#7877; ki&#7871;m ti&#7873;n, vi&#7879;c giáo d&#7909;c con ng&#432;&#7901;i có s&#7913; m&#7879;nh l&#7899;n h&#417;n th&#7871; nhi&#7873;u. L&#7907;i ích c&#7911;a vi&#7879;c h&#7885;c ch&#7919; Hán nh&#432; &#273;ã nói &#7903; trên là &#273;&#7875; c&#7913;u l&#7845;y ti&#7871;ng Vi&#7879;t, &#273;&#7875; b&#7843;o v&#7879; v&#259;n hóa dân t&#7897;c, &#273;&#7875; góp ph&#7847;n xây d&#7921;ng ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam tr&#7903; thành nh&#7919;ng con ng&#432;&#7901;i có h&#7885;c v&#7845;n, có c&#259;n b&#7843;n, bi&#7871;t ti&#7871;p thu cái m&#7899;i, nh&#432;ng c&#361;ng bi&#7871;t k&#7871; th&#7915;a tinh hoa truy&#7873;n th&#7889;ng&#8230;Vi&#7879;c làm này không có gì m&#7899;i mà ch&#7881; là k&#7871; th&#7915;a t&#432; t&#432;&#7903;ng giáo d&#7909;c c&#7911;a ông cha t&#7915; tr&#432;&#7901;ng &#272;ông Kinh Ngh&#297;a Th&#7909;c cho &#273;&#7871;n ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c c&#7911;a mi&#7873;n Nam tr&#432;&#7899;c 1975, c&#361;ng t&#432;&#417;ng t&#7921; nh&#432; ng&#432;&#7901;i Nh&#7853;t, ng&#432;&#7901;i Hàn d&#7841;y ch&#7919; Hán, ng&#432;&#7901;i ph&#432;&#417;ng Tây d&#7841;y ch&#7919; Latin cho con em h&#7885;.

(2) H&#7887;i: H&#7885;c sinh hi&#7879;n nay h&#7885;c &#273;ã quá t&#7843;i r&#7891;i, h&#7885;c thêm ch&#7919; Hán n&#7919;a thì còn thì gi&#7901; &#273;âu n&#7919;a?

Tr&#7843; l&#7901;i: H&#7885;c trò quá t&#7843;i vì ch&#432;&#417;ng trình c&#7911;a chúng ta quá r&#432;&#7901;m rà và vì cách h&#7885;c nh&#7891;i nhét, cách thi theo ki&#7875;u &#8220;tr&#7843; bài&#8221; c&#7911;a chúng ta. Nên l&#432;&#7907;c b&#7899;t ch&#432;&#417;ng trình &#273;i, ch&#7881; h&#7885;c nh&#7919;ng môn c&#259;n b&#7843;n thôi. Ch&#7919; Hán là m&#7897;t trong nh&#7919;ng môn c&#259;n b&#7843;n. Chính vi&#7879;c h&#7885;c ch&#7919; Hán s&#7869; cho chúng ta th&#7845;y h&#7885;c ng&#7919; v&#259;n mà h&#7885;c thu&#7897;c v&#259;n m&#7851;u m&#7845;t r&#7845;t nhi&#7873;u thì gi&#7901; nh&#432; hi&#7879;n nay là không c&#7847;n thi&#7871;t. H&#417;n n&#7919;a có l&#7869; tr&#432;&#7899;c m&#7855;t chúng ta ch&#7881; c&#7847;n d&#7841;y cho h&#7885;c sinh kho&#7843;ng 1000 ch&#7919; Hán &#273;&#7875; cho h&#7885; bi&#7871;t ch&#7919; ngh&#297;a c&#259;n b&#7843;n, bi&#7871;t cách tra t&#7915; &#273;i&#7875;n, bi&#7871;t cách t&#7921; h&#7885;c, nh&#7919;ng ai có h&#7913;ng thú thì có th&#7875; h&#7885;c lên chuyên ngành &#7903; &#273;&#7841;i h&#7885;c. Sau này khi có &#273;i&#7873;u ki&#7879;n t&#7889;t h&#417;n, có th&#7875; d&#7841;y kho&#7843;ng 2000 ch&#7919; Hán nh&#432; ng&#432;&#7901;i Nh&#7853;t, ng&#432;&#7901;i Hàn Qu&#7889;c &#273;ang làm.

(3) H&#7887;i: Hay &#273;&#7875; gi&#7843;n ti&#7879;n, ch&#7881; h&#7885;c âm Hán Vi&#7879;t nh&#432; trong các sách ng&#7919; v&#259;n hi&#7879;n nay có &#273;&#432;&#7907;c không?

Không &#273;&#432;&#7907;c. Vì ch&#7919; Hán là m&#7897;t th&#7875; th&#7889;ng nh&#7845;t Hình - Âm - Ngh&#297;a, chúng ta l&#432;&#7907;c b&#7887; Hình &#273;i thì t&#7915; g&#7889;c Hán s&#7869; không &#273;&#7875; l&#7841;i m&#7897;t d&#7845;u &#7845;n nào kh&#7843; d&#297; trong &#273;&#7847;u óc h&#7885;c sinh. H&#417;n n&#7919;a m&#7895;i m&#7897;t ch&#7919; Hán còn mang theo nó toàn b&#7897; v&#259;n hóa truy&#7873;n th&#7889;ng.

(4) H&#7887;i: Gi&#7843; s&#7917; Qu&#7889;c h&#7897;i cho phép th&#7921;c hi&#7879;n ch&#432;&#417;ng trình d&#7841;y ch&#7919; Hán &#273;&#7841;i trà &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông thì l&#7845;y &#273;âu là giáo viên?

Tr&#7843; l&#7901;i: Hi&#7879;n nay v&#7851;n có nhi&#7873;u gi&#7843;ng viên &#7903; nh&#7919;ng &#273;&#7841;i h&#7885;c l&#7899;n bi&#7871;t ch&#7919; Hán nh&#7845;t là &#7903; các khoa ng&#7919; v&#259;n, l&#7883;ch s&#7917; c&#7911;a các tr&#432;&#7901;ng &#273;&#7841;i h&#7885;c &#7903; Hà N&#7897;i, Vinh, Hu&#7871;, Quy Nh&#417;n, &#272;à L&#7841;t, TP.HCM, C&#7847;n Th&#417;&#8230;Chúng ta b&#7855;t &#273;&#7847;u t&#7915; vi&#7879;c d&#7841;y &#273;&#7841;i trà cho sinh viên ng&#7919; v&#259;n &#7903; các &#273;&#7841;i h&#7885;c, r&#7891;i cho d&#7841;y thí &#273;i&#7875;m &#7903; m&#7897;t s&#7889; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông. Sau &#273;ó d&#7841;y cho h&#7885;c sinh trung h&#7885;c c&#417; s&#7903;. D&#7847;n d&#7847;n m&#7903; r&#7897;ng ra h&#7885;c sinh chuyên ban KHXH &#7903; trung h&#7885;c ph&#7893; thông. Cu&#7889;i cùng m&#7899;i tính toán &#273;&#7871;n vi&#7879;c d&#7841;y cho t&#7845;t c&#7843; h&#7885;c sinh các ban khác.

4. K&#7871;t lu&#7853;n

Tôi có m&#7897;t ni&#7873;m tin sâu s&#7855;c r&#7857;ng vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán trong tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông là m&#7897;t xu h&#432;&#7899;ng không th&#7875; &#273;&#7843;o ng&#432;&#7907;c &#273;&#432;&#7907;c, các c&#417; quan có trách nhi&#7879;m c&#361;ng nh&#432; m&#7897;t b&#7897; ph&#7853;n trong dân chúng ch&#7881; có th&#7875; trì hoãn ch&#7913; không th&#7875; c&#7843;n tr&#7903; &#273;&#432;&#7907;c xu h&#432;&#7899;ng này. Ch&#7915;ng nào chúng ta còn dùng ti&#7871;ng Vi&#7879;t, ch&#7915;ng nào chúng ta còn coi tr&#7885;ng b&#7843;n s&#7855;c v&#259;n hóa dân t&#7897;c, ch&#7915;ng nào chúng ta còn nhìn các n&#432;&#7899;c &#272;ông Á nh&#432; nh&#7919;ng cái m&#7889;c c&#7847;n ph&#7843;i &#273;&#7841;t &#273;&#432;&#7907;c, thì ch&#7915;ng &#7845;y chúng ta còn c&#7847;n ph&#7843;i d&#7841;y ch&#7919; Hán. &#272;&#7901;i nay không làm thì &#273;&#7901;i sau, con cháu chúng ta có hi&#7875;u bi&#7871;t h&#417;n h&#7885; nh&#7845;t &#273;&#7883;nh c&#361;ng s&#7869; làm. Ch&#7881; có &#273;i&#7873;u lúc &#7845;y vi&#7879;c gi&#7843;ng d&#7841;y s&#7869; khó kh&#259;n h&#417;n, cái giá ph&#7843;i tr&#7843; v&#7873; s&#7921; m&#7845;t g&#7889;c, kh&#7911;ng ho&#7843;ng ti&#7871;ng Vi&#7879;t n&#7863;ng n&#7873; h&#417;n và chúng ta ph&#7843;i ch&#7883;u s&#7921; oán trách c&#7911;a h&#7853;u th&#7871;.

N&#7871;u chúng ta kiên quy&#7871;t, kiên trì &#273;&#432;a Hán v&#259;n vào ch&#432;&#417;ng trình ph&#7893; thông thì s&#7869; &#273;&#7871;n ngày chúng ta th&#7845;y k&#7871;t qu&#7843;. Ti&#7871;ng Vi&#7879;t c&#7911;a chúng ta s&#7869; giàu có h&#417;n, trong sáng h&#417;n, ít b&#7883; sai h&#417;n. Chúng ta s&#7869; có &#273;&#432;&#7907;c th&#7871; h&#7879; ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam m&#7899;i: hi&#7879;n &#273;&#7841;i, giàu có, m&#7841;nh m&#7869;, nh&#432;ng c&#361;ng uyên thâm c&#7893; h&#7885;c, bi&#7871;t c&#7855;m r&#7877; tri th&#7913;c c&#7911;a mình vào ngu&#7891;n m&#7841;ch ph&#432;&#417;ng &#272;ông và dân t&#7897;c, bi&#7871;t s&#7889;ng thung dung theo &#273;&#7841;o h&#7885;c ph&#432;&#417;ng &#272;ông và gi&#7919; gìn b&#7843;n s&#7855;c v&#259;n hóa dân t&#7897;c&#8230;nh&#432; ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c, ng&#432;&#7901;i Nh&#7853;t B&#7843;n, ng&#432;&#7901;i Hàn Qu&#7889;c. M&#7897;t th&#7871; h&#7879; ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam m&#7899;i nh&#432; mong &#432;&#7899;c c&#7911;a các s&#297; phu Duy tân &#273;&#7847;u TK.XX và c&#7911;a c&#7843; dân t&#7897;c ta s&#7869; thành s&#7921; th&#7853;t.

http://khoavanhoc-ngonngu.edu.vn/home/index.php?option=com_content&view=article&id=1216:khoi-phc-vic-dy-ch-han-trong-nha-trng-mt-phng-phap-quan-trng-gi-gin-ting-vit-va-vn-hoa-vit-nam&catid=71:ngon-ng-hc&Itemid=107


Your experts have all spoken supporting me. All those angry Vietnamese illiterate villagers do not study enough hate their own writing system while thinking that they are patriotic. In fact, support for Chu Han are more widespread in Vietnam than many are thinking. The super cultural elites of Vietnam are now bidding their time to bring back Chu Han
 
.
Nên hay không nên d&#7841;y ch&#7919; Nho cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông?

C&#7853;p nh&#7853;t: 2/2/2011 - 12:01:01 AM

Trên Ki&#7871;n th&#7913;c ngày nay s&#7889; 141 n&#259;m 1994, nhà ngôn ng&#7919; h&#7885;c tên tu&#7893;i Cao Xuân H&#7841;o &#273;ã vi&#7871;t bài &#8220;Ch&#7919; Tây và ch&#7919; Hán thì ch&#7919; nào h&#417;n?&#8221;. T&#7915; &#273;ó &#273;&#7871;n nay, không ít bài vi&#7871;t &#273;ã trao &#273;&#7893;i xung quanh vi&#7879;c có nên &#273;&#432;a viêc d&#7841;y-h&#7885;c ch&#7919; Hán vào trong nhà tr&#432;&#7901;ng vì m&#7897;t lí do &#273;&#417;n gi&#7843;n "&#273;&#7875; hi&#7875;u t&#7889;t h&#417;n, chính xác h&#417;n các t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t " (chi&#7871;m t&#7899;i già n&#7917;a v&#7889;n t&#7915; ti&#7871;ng Vi&#7879;t).
Chúng tôi xin gi&#7899;i thi&#7879;u bài vi&#7871;t c&#7911;a PGS.TS Lê Xuân Th&#7841;i và mong nh&#7853;n &#273;&#432;&#7907;c ý ki&#7871;n trao &#273;&#7893;i t&#7915; phía ng&#432;&#7901;i &#273;&#7885;c.



G&#7847;n 20 n&#259;m nay trên báo chí có m&#7897;t s&#7889; nhà giáo, nhà ngôn ng&#7919; h&#7885;c ch&#7911; tr&#432;&#417;ng &#273;&#432;a ch&#7919; Nho vào ch&#432;&#417;ng trình giáo d&#7909;c ph&#7893; thông. Ng&#432;&#7901;i &#273;&#7847;u tiên &#273;&#432;a ra ch&#7911; tr&#432;&#417;ng này có l&#7869; là PGS. Cao Xuân H&#7841;o v&#7899;i bài vi&#7871;t &#8220;Ch&#7919; Tây và ch&#7919; Hán thì ch&#7919; nào h&#417;n?&#8221; in l&#7847;n &#273;&#7847;u tiên trên Ki&#7871;n th&#7913;c ngày nay s&#7889; 141 n&#259;m 1994. Sau &#273;ó là các bài vi&#7871;t &#8220;Ch&#7919; Nho v&#7899;i n&#7873;n v&#259;n hóa Vi&#7879;t Nam&#8221; c&#7911;a GS. Nguy&#7877;n C&#7843;nh Toàn; &#8220;C&#7847;n kh&#7849;n tr&#432;&#417;ng khôi ph&#7909;c vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán trong nhà tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông Vi&#7879;t Nam&#8221; c&#7911;a GS. Nguy&#7877;n &#272;ình Chú; &#8220;Vai trò Hán Nôm trong các ngành khoa h&#7885;c xã h&#7897;i&#8221; c&#7911;a GS. Lê V&#259;n Quán v.v...
Tr&#432;&#7899;c Cách m&#7841;ng tháng Tám, tôi &#273;ã h&#7885;c ch&#7919; Nho, theo sách thành hi&#7873;n 2 n&#259;m tr&#432;&#7899;c lúc h&#7885;c ch&#7919; qu&#7889;c ng&#7919;, sau &#273;ó vào h&#7885;c ti&#7875;u h&#7885;c &#7903; tr&#432;&#7901;ng Pháp - Vi&#7879;t, &#273;&#7871;n l&#7899;p nhì &#273;&#7879; nh&#7845;t m&#7895;i tu&#7847;n ch&#7881; h&#7885;c m&#7897;t ti&#7871;t ch&#7919; Nho g&#7885;i là gi&#7901; Caractère Chinois. Sau Cách m&#7841;ng tháng Tám tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông không d&#7841;y ch&#7919; Hán và &#273;&#7871;n cu&#7889;i n&#259;m 1954 tôi sang Trung Qu&#7889;c h&#7885;c &#273;&#7841;i h&#7885;c. M&#7897;t ng&#432;&#7901;i nh&#432; tôi, &#273;ã g&#7855;n bó v&#7899;i ch&#7919; Hán, ti&#7871;ng Hán trong m&#7897;t th&#7901;i gian dài nh&#432; v&#7853;y, &#273;áng l&#7869; khi có ng&#432;&#7901;i ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông Vi&#7879;t Nam thì ph&#7843;i nhi&#7879;t li&#7879;t tán thành, &#7911;ng h&#7897;. Nh&#432;ng trái l&#7841;i tôi l&#7841;i r&#7845;t b&#259;n kho&#259;n tr&#432;&#7899;c ch&#7911; tr&#432;&#417;ng này.
Th&#7913; ch&#7913; Hán hay ch&#7919; Nho mà các h&#7885;c gi&#7843; trên &#273;ây ch&#7911; tr&#432;&#417;ng &#273;em d&#7841;y &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông là th&#7913; ch&#7919; Hán c&#7911;a v&#259;n b&#7843;n c&#7893; &#273;&#7841;i mà Trung Qu&#7889;c g&#7885;i là v&#259;n ngôn. Ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Hán &#7903; &#273;ây th&#7921;c ch&#7845;t là ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y v&#259;n ngôn ch&#7913; không ph&#7843;i là d&#7841;y ti&#7871;ng Hán hi&#7879;n &#273;&#7841;i. Vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán và ti&#7871;ng Hán hi&#7879;n &#273;&#7841;i thì ch&#7859;ng có gì ph&#7843;i bàn cãi n&#7919;a vì tr&#432;&#7899;c &#273;ây và hi&#7879;n nay trong tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông Vi&#7879;t Nam &#273;&#7873;u có môn ti&#7871;ng Trung (ti&#7871;ng Hán hi&#7879;n &#273;&#7841;i) bên c&#7841;nh các môn sinh ng&#7919; khác nh&#432; ti&#7871;ng Anh, ti&#7871;ng Pháp, ti&#7871;ng Nga v.v... m&#7863;c dù s&#7889; l&#432;&#7907;ng h&#7885;c sinh h&#7885;c ti&#7871;ng Trung bây gi&#7901; không nhi&#7873;u nh&#432; tr&#432;&#7899;c n&#7919;a. H&#7885;c ch&#7919; Nho thì phát âm theo cách &#273;&#7885;c Hán Vi&#7879;t, còn h&#7885;c ch&#7919; Hán ti&#7871;ng Hán hi&#7879;n &#273;&#7841;i thì phát âm theo h&#7879; th&#7889;ng ng&#7919; âm B&#7855;c Kinh hi&#7879;n &#273;&#7841;i.
&#272;&#7875; sáng t&#7887; v&#7845;n &#273;&#7873; chúng ta th&#7917; tìm hi&#7875;u nh&#7919;ng lí do mà các h&#7885;c gi&#7843; trên &#273;ây d&#7921;a vào &#273;&#7875; ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông.

Tr&#432;&#7899;c h&#7871;t, là v&#7873; tác d&#7909;ng c&#7911;a ch&#7919; Hán &#273;&#7889;i v&#7899;i não b&#7897; con ng&#432;&#7901;i và s&#7921; ti&#7871;n b&#7897; xã h&#7897;i. GS. Cao Xuân H&#7841;o và c&#7843; GS. Nguy&#7877;n &#272;ình Chú &#273;&#7873;u &#273;ánh giá r&#7845;t cao tác d&#7909;ng c&#7911;a ch&#7919; Hán &#273;&#7889;i v&#7899;i não b&#7897; con ng&#432;&#7901;i t&#7913;c là &#273;&#7889;i v&#7899;i c&#417; quan c&#7911;a t&#432; duy, nh&#7853;n th&#7913;c. Lòng tin này d&#7921;a vào m&#7897;t thành qu&#7843; c&#7911;a vi&#7879;c d&#7841;y ti&#7871;ng Anh b&#7857;ng ch&#7919; Hán cho các h&#7885;c sinh M&#7929; m&#7855;c ch&#7913;ng alexia (không h&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c cách &#8220;&#273;ánh v&#7847;n&#8221;). &#8220;N&#259;m 1978, m&#7897;t nhóm ng&#7919; h&#7885;c M&#7929; quy&#7871;t &#273;&#7883;nh làm m&#7897;t cu&#7897;c thí nghi&#7879;m. H&#7885; m&#7903; m&#7897;t l&#7899;p g&#7891;m toàn tr&#7867; em &#8220;khuy&#7871;t t&#7853;t&#8221; m&#7855;c ch&#7913;ng elexia và d&#7841;y ch&#432;&#417;ng trình ti&#7875;u h&#7885;c cho chúng b&#7857;ng ch&#7919; Hán (xin b&#7841;n &#273;&#7885;c hi&#7875;u &#273;úng cho: d&#297; nhiên các em &#7845;y h&#7885;c ti&#7871;ng Anh và h&#7885;c các môn khác b&#7857;ng ti&#7871;ng Anh, nh&#432;ng các t&#7915; ti&#7871;ng Anh &#273;&#7873;u &#273;&#432;&#7907;c vi&#7871;t b&#7857;ng ch&#7919; Hán. Ch&#7859;ng h&#7841;n, câu He came to a high mountaine &#273;&#432;&#7907;c vi&#7871;t b&#7857;ng sáu ch&#7919; Hán là &#8220;Tha &#273;áo c&#7853;p nh&#7845;t cao s&#417;n&#8221;. Sau n&#259;m &#273;&#7847;u, các em &#273;&#7885;c và vi&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c 1.600 t&#7915; &#273;&#417;n, và v&#7873; kh&#7843; n&#259;ng h&#7845;p thu tri th&#7913;c ch&#7913;ng t&#7887; ra không &#8220;&#273;&#7847;n &#273;&#7897;n&#8221; chút nào, mà k&#7871;t qu&#7843; h&#7885;c t&#7853;p c&#7911;a chúng l&#7841;i có ph&#7847;n tr&#7897;i h&#417;n các em h&#7885;c ti&#7875;u h&#7885;c b&#7857;ng ch&#7919; ABC&#8221;. Trên c&#417; s&#7903; th&#7921;c nghi&#7879;m này, l&#7841;i d&#7921;a vào khái ni&#7879;m &#8220;di&#7879;n m&#7841;o t&#7893;ng quát&#8221; (&#273;&#432;&#7907;c g&#7885;i là Gestalt) trong tâm lí h&#7885;c hi&#7879;n &#273;&#7841;i, ng&#432;&#7901;i ta cho r&#7857;ng ch&#7919; Hán - m&#7897;t th&#7913; ch&#7919; không ghi âm - là m&#7897;t th&#7913; ch&#7919; h&#417;n h&#7859;n ch&#7919; Tây.
&#8220;M&#7895;i ch&#7919; Hán là m&#7897;t Gestalt tuy&#7879;t h&#7843;o, trong khi cái chu&#7895;i ch&#7919; cái La - Tinh ch&#7855;p thành m&#7897;t hàng dài không làm thành m&#7897;t hình &#7843;nh có th&#7875; nh&#7853;n di&#7879;n d&#7877; dàng trong m&#7897;t ch&#7899;p m&#7855;t nh&#432; ch&#7919; Hán&#8221; (Cao Xuân H&#7841;o).
T&#7915; ch&#7895; ca ng&#7907;i tính &#432;u vi&#7879;t c&#7911;a ch&#7919; Hán &#273;&#7889;i v&#7899;i não b&#7897; con ng&#432;&#7901;i, &#273;&#7889;i v&#7899;i nh&#7853;n th&#7913;c, t&#432; duy, GS. Cao Xuân H&#7841;o và GS. Nguy&#7877;n &#272;ình Chú r&#7845;t tâm &#273;&#7855;c v&#7899;i nhi&#7873;u nh&#7853;n &#273;&#7883;nh c&#7911;a m&#7897;t s&#7889; h&#7885;c gi&#7843; n&#432;&#7899;c ngoài v&#7873; tác d&#7909;ng c&#7911;a ch&#7919; Hán &#273;&#7889;i v&#7899;i ti&#7871;n b&#7897; xã h&#7897;i. &#272;ó là ý ki&#7871;n c&#7911;a Léon - Vandermermeesh cho r&#7857;ng nh&#7919;ng n&#432;&#7899;c nh&#432; Trung Qu&#7889;c, Nh&#7853;t B&#7843;n, &#272;ài Loan, Th&#432;&#417;ng C&#7843;ng, &#272;&#7841;i Hàn, Singapore là nh&#7919;ng &#8220;con r&#7891;ng&#8221; và s&#7903; d&#297; thành r&#7891;ng &#273;&#432;&#7907;c chính là vì h&#7885; dùng ch&#7919; Hán. Ch&#7881; còn m&#7897;t n&#432;&#7899;c ch&#432;a thành r&#7891;ng &#273;&#432;&#7907;c: Vi&#7879;t Nam - N&#432;&#7899;c này &#273;ã b&#7887; m&#7845;t ch&#7919; Hán mà tr&#432;&#7899;c kia nó &#273;ã t&#7915;ng dùng. &#272;ó là nh&#7919;ng l&#7901;i tiên &#273;oán c&#7911;a m&#7897;t s&#7889; ng&#432;&#7901;i ph&#432;&#417;ng Tây cho r&#7857;ng ch&#7881; vài ba m&#432;&#417;i n&#259;m n&#7919;a, c&#7843; th&#7871; gi&#7899;i s&#7869; nh&#7845;t lo&#7841;t dùng ch&#7919; Hán &#273;&#7875; vi&#7871;t ti&#7871;ng m&#7865; &#273;&#7867; c&#7911;a t&#7915;ng dân t&#7897;c... ch&#7919; Hán là th&#7913; ch&#7919; t&#432;&#417;ng lai c&#7911;a nhân lo&#7841;i (d&#7851;n theo Cao Xuân H&#7841;o).
Qu&#7843; th&#7853;t, &#273;&#7885;c r&#7845;t nhi&#7873;u sách báo c&#7911;a Trung Qu&#7889;c tôi ch&#432;a th&#7845;y m&#7897;t h&#7885;c gi&#7843; Trung Qu&#7889;c nào ca ng&#7907;i tính &#432;u vi&#7879;t c&#7911;a ch&#7919; Hán nh&#432; m&#7845;y ng&#432;&#7901;i n&#432;&#7899;c ngoài này. Ch&#7919; Hán do &#273;&#7863;c &#273;i&#7875;m c&#7911;a nó có th&#7875; là &#8220;li&#7873;u thu&#7889;c&#8221; &#273;&#7875; ch&#7919;a khuy&#7871;t t&#7853;t cho nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i m&#7855;c ch&#7913;ng elexia nh&#432;ng không nên ng&#7897; nh&#7853;n là th&#7913; thu&#7889;c &#273;ó có th&#7875; dùng &#273;&#7875; kích thích trí thông minh c&#7911;a con ng&#432;&#7901;i lên v&#432;&#7907;t b&#7853;c, nh&#7845;t là &#273;&#7889;i v&#7899;i con ng&#432;&#7901;i bình th&#432;&#7901;ng không m&#7855;c elexia. N&#7871;u h&#7885;c ch&#7919; Hán mà thông minh, sáng t&#7841;o v&#432;&#7907;t b&#7853;c thì gi&#7843;i th&#432;&#7903;ng Nobel ph&#7847;n l&#7899;n ph&#7843;i thu&#7897;c v&#7873; ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c nh&#432;ng th&#7921;c t&#7871; không ph&#7843;i nh&#432; v&#7853;y. N&#7871;u h&#7885;c ch&#7919; Hán mà xã h&#7897;i v&#259;n minh, ti&#7871;n b&#7897; &#273;&#7871;n nh&#432; v&#7853;y thì hi&#7879;n nay Trung Qu&#7889;c ph&#7843;i &#273;&#7913;ng hàng &#273;&#7847;u th&#7871; gi&#7899;i v&#7873; kinh t&#7871;, khoa h&#7885;c, k&#297; thu&#7853;t nh&#432;ng th&#7921;c t&#7871; không ph&#7843;i nh&#432; v&#7853;y. Ông Lý Quang Di&#7879;u, m&#7897;t ng&#432;&#7901;i g&#7889;c Hoa, nguyên th&#7911; t&#432;&#7899;ng Singapore, ng&#432;&#7901;i lãnh &#273;&#7841;o Singapore tr&#7903; thành con r&#7891;ng khi sang th&#259;m Vi&#7879;t Nam nói v&#7873; kinh nghi&#7879;m phát tri&#7875;n kinh t&#7871;, xã h&#7897;i c&#7911;a Singapore, ông không h&#7873; nói &#273;&#7871;n vai trò c&#7911;a ti&#7871;ng Hán, ch&#7919; Hán mà khuyên Vi&#7879;t Nam nên &#273;&#7849;y m&#7841;nh vi&#7879;c h&#7885;c t&#7853;p ti&#7871;ng Anh. M&#7897;t s&#7889; ng&#432;&#7901;i ph&#432;&#417;ng Tây cho r&#7857;ng ch&#7881; vài ba m&#432;&#417;i n&#259;m n&#7919;a, c&#7843; th&#7871; gi&#7899;i s&#7869; nh&#7845;t lo&#7841;t dùng ch&#7919; Hán &#273;&#7875; vi&#7871;t ti&#7871;ng m&#7865; &#273;&#7867; c&#7911;a t&#7915;ng dân t&#7897;c, l&#7901;i tiên &#273;oán này &#273;&#7871;n nay c&#361;ng &#273;ã vài m&#432;&#417;i n&#259;m r&#7891;i mà trên th&#7871; gi&#7899;i ch&#432;a th&#7845;y n&#432;&#7899;c nào &#8220;r&#7909;c r&#7883;ch&#8221; dùng ch&#7919; Hán &#273;&#7875; vi&#7871;t ti&#7871;ng m&#7865; &#273;&#7867; c&#7911;a dân t&#7897;c h&#7885;!
Theo tôi thì th&#7913; ch&#7919; nào hi&#7879;n nay trên th&#7871; gi&#7899;i c&#361;ng có &#432;u &#273;i&#7875;m và nh&#432;&#7907;c &#273;i&#7875;m c&#7911;a nó. &#431;u &#273;i&#7875;m c&#7911;a ch&#7919; Hán &#273;ã &#273;&#432;&#7907;c nhi&#7873;u ng&#432;&#7901;i nói &#273;&#7871;n. Ch&#7919; Hán th&#432;&#7901;ng có b&#7897; ph&#7853;n bi&#7875;u ý nên trong tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p &#273;&#7891;ng âm, nhìn vào ch&#7919; là bi&#7871;t ngay &#273;&#432;&#7907;c ngh&#297;a c&#7911;a y&#7871;u t&#7889; &#273;&#7891;ng âm &#273;ó. Ch&#7919; ABC không có &#273;&#432;&#7907;c &#432;u &#273;i&#7875;m này. Ch&#7859;ng h&#7841;n m&#7897;t ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam có tên là D&#432;&#417;ng thì r&#7845;t khó bi&#7871;t tên anh ta có ngh&#297;a là gì: là m&#7863;t tr&#7901;i, là bi&#7875;n l&#7899;n, là tên m&#7897;t loài cây hay là con dê. S&#7913;c m&#7841;nh c&#7911;a ch&#7919; Hán cho mãi &#273;&#7871;n ngày nay là ph&#432;&#417;ng ti&#7879;n giao ti&#7871;p chung c&#7911;a nhân dân Trung Qu&#7889;c trong tình tr&#7841;ng các ngôn ng&#7919; &#273;&#7883;a ph&#432;&#417;ng quá cách xa nhau, ng&#432;&#7901;i Th&#432;&#7907;ng H&#7843;i không hi&#7875;u ti&#7871;ng Qu&#7843;ng &#272;ông, ng&#432;&#7901;i Qu&#7843;ng &#272;ông không hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c ti&#7871;ng T&#7913; Xuyên v.v... nh&#432;ng m&#7885;i ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c có h&#7885;c &#273;&#7873;u &#273;&#7885;c hi&#7875;u các v&#259;n b&#7843;n ch&#7919; Hán. C&#361;ng chính vì th&#7871; mà cho &#273;&#7871;n nay ch&#7919; phiên âm c&#7911;a ti&#7871;ng Hán ch&#7881; có th&#7875; là ph&#432;&#417;ng ti&#7879;n ph&#7909; tr&#7907; trong vi&#7879;c d&#7841;y ch&#7919; Hán ch&#7913; không th&#7875; thay th&#7871; ch&#7919; Hán &#273;&#432;&#7907;c. Nh&#432;ng nh&#432;&#7907;c &#273;i&#7875;m c&#7911;a ch&#7919; Hán là r&#7845;t khó h&#7885;c. Ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c và nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i n&#432;&#7899;c ngoài h&#7885;c ch&#7919; Hán &#273;&#7873;u th&#7845;m thía &#273;i&#7873;u này. Nó là m&#7897;t c&#7843;n tr&#7903; r&#7845;t l&#7899;n cho vi&#7879;c xóa n&#7841;n mù ch&#7919; &#7903; Trung Qu&#7889;c. Trong lúc &#273;ó thì ch&#7919; ABC c&#7911;a ta tuy có nh&#432;&#7907;c &#273;i&#7875;m nh&#432; trên &#273;ã nói nh&#432;ng h&#7885;c r&#7845;t nhanh, &#273;i&#7875;m này thì ai c&#361;ng th&#7845;y.
T&#7915; ch&#7895; ca ng&#7907;i tính &#432;u vi&#7879;t c&#7911;a ch&#7919; Hán, GS. Cao Xuân H&#7841;o coi vi&#7879;c b&#7887; ch&#7919; Hán, ch&#7919; Nôm &#7903; n&#432;&#7899;c ta là &#8220;m&#7897;t tai h&#7885;a, m&#7897;t tr&#7853;n &#273;&#7841;i h&#7891;ng th&#7911;y&#8221; gây nhi&#7873;u m&#7845;t mát, không còn hoán cãi &#273;&#432;&#7907;c n&#7919;a. Nói nh&#432; v&#7853;y c&#361;ng có ngh&#297;a là chê trách cha ông ta &#273;ã không sáng su&#7889;t, &#273;ã quá nhu nh&#432;&#7907;c. Tôi thì tôi không ngh&#297; nh&#432; v&#7853;y, tôi cho r&#7857;ng vi&#7879;c l&#7921;a ch&#7885;n ch&#7919; ABC là s&#7921; l&#7921;a ch&#7885;n sáng su&#7889;t c&#7911;a l&#7883;ch s&#7917;, c&#7911;a nhân dân ta. Và ch&#7919; ABC &#273;ã có công l&#7899;n trong s&#7921; phát tri&#7875;n c&#7911;a xã h&#7897;i ta, nh&#7845;t là t&#7915; Cách m&#7841;ng tháng Tám &#273;&#7871;n nay.
M&#7897;t lí do khác c&#7911;a ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông là vi&#7879;c ti&#7871;p nh&#7853;n, gi&#7919; gìn và phát huy di s&#7843;n v&#259;n hóa dân t&#7897;c. M&#7897;t lí do, m&#7897;t m&#7909;c &#273;ích th&#7853;t là h&#7845;p d&#7851;n ! Qu&#7843; th&#7853;t, cha ông chúng ta &#273;ã &#273;&#7875; l&#7841;i m&#7897;t di s&#7843;n v&#259;n hóa vô cùng quý báu, trong &#273;ó m&#7897;t kh&#7889;i l&#432;&#7907;ng không nh&#7887; &#273;&#432;&#7907;c vi&#7871;t b&#7857;ng ch&#7919; Hán: Bài th&#417; Nam qu&#7889;c s&#417;n hà (có ng&#432;&#7901;i cho là c&#7911;a Lý Th&#432;&#7901;ng Ki&#7879;t), H&#7883;ch T&#432;&#7899;ng S&#297; c&#7911;a Tr&#7847;n H&#432;ng &#272;&#7841;o, Bình Ngô &#273;&#7841;i cáo c&#7911;a Nguy&#7877;n Trãi, v&#259;n th&#417; Lý Tr&#7847;n, Chinh ph&#7909; ngâm khúc c&#7911;a &#272;&#7863;ng Tr&#7847;n Côn, Ng&#7909;c trung nh&#7853;t kí c&#7911;a H&#7891; Chí Minh, Nam d&#432;&#7907;c th&#7847;n li&#7879;u c&#7911;a Tu&#7879; T&#297;nh, &#272;&#7841;i Vi&#7879;t s&#7917; kí toàn th&#432; c&#7911;a Ngô S&#297; Liên, B&#7843;n th&#7843;o th&#7921;c v&#7853;t toát y&#7871;u c&#7911;a Phan Chu Tiên, &#272;&#7841;i thành toán pháp c&#7911;a L&#432;&#417;ng Th&#7871; Vinh v.v... N&#7871;u ai c&#361;ng có trình &#273;&#7897; ch&#7919; Hán &#273;&#7885;c tr&#7921;c ti&#7871;p các v&#259;n b&#7843;n ch&#7919; Nho &#273;ó thì t&#7889;t quá. Nh&#432;ng v&#7845;n &#273;&#7873; là &#7903; ch&#7895; ngày nay d&#7841;y ch&#7919; Nho cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông có th&#7875; &#273;&#7841;t &#273;&#7871;n trình &#273;&#7897; &#273;ó hay không. Ai cho r&#7857;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông &#273;&#7875; h&#7885;c sinh tr&#7921;c ti&#7871;p &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c v&#259;n b&#7843;n ch&#7919; Hán trong di s&#7843;n v&#259;n hóa dân t&#7897;c thì &#273;ó là m&#7897;t &#7843;o t&#432;&#7903;ng. Các c&#7909; ta ngày x&#432;a bao nhiêu n&#259;m &#273;èn sách, sôi kinh n&#7845;u s&#7917; m&#7899;i &#273;&#7841;t &#273;&#432;&#7907;c trình &#273;&#7897; &#273;ó ch&#7913; &#273;âu ph&#7843;i là chuy&#7879;n d&#7877;! H&#7885;c ch&#7919; Nho khó không ph&#7843;i ch&#7881; vì b&#7843;n thân ch&#7919; Nho ph&#7913;c t&#7841;p mà còn vì v&#259;n ch&#7919; Nho là v&#259;n c&#7893; &#273;&#7841;i (v&#259;n ngôn) mà ngay ng&#432;&#7901;i Trung Qu&#7889;c hi&#7879;n &#273;&#7841;i c&#361;ng g&#7863;p r&#7845;t nhi&#7873;u khó kh&#259;n. Tôi là ng&#432;&#7901;i c&#7843;m nh&#7853;n r&#7845;t rõ &#273;i&#7873;u này. Tôi h&#7885;c ti&#7871;ng Hán hi&#7879;n &#273;&#7841;i &#273;&#7871;n nay &#273;ã h&#417;n 50 n&#259;m, ch&#7919; Hán tôi h&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c c&#361;ng khá nhi&#7873;u nh&#432;ng &#273;&#7885;c lo&#7841;i v&#259;n c&#7893; &#273;ó tôi c&#361;ng ch&#7859;ng hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c bao nhiêu. Không nh&#7919;ng tôi mà ngay các b&#7841;n h&#7885;c Trung Qu&#7889;c cùng l&#7899;p v&#7899;i tôi c&#361;ng không hi&#7875;u gì m&#7845;y khi b&#7845;t &#273;&#7847;u ti&#7871;p xúc v&#7899;i Kinh thi, v&#7899;i Lu&#7853;n ng&#7919;, v&#7899;i S&#7903; t&#7915; v.v...
GS. Cao Xuân H&#7841;o c&#7843;m th&#7845;y ch&#7841;nh lòng khi hi&#7879;n nay, t&#7845;t c&#7843; các khách du l&#7883;ch &#273;&#7871;n n&#432;&#7899;c ta &#273;&#7873;u kinh ng&#7841;c tr&#432;&#7899;c tình tr&#7841;ng ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t không &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c nh&#7919;ng dòng ch&#7919; &#273;&#7873; trên các &#273;&#7873;n &#273;ài và di tích l&#7883;ch s&#7917;. H&#7885; nói: &#8220;Các ngài là nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i mù ch&#7919; ngay trên &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c mình&#8221;. N&#7871;u là tôi, tôi s&#7869; tr&#7843; l&#7901;i v&#7899;i ng&#432;&#7901;i khách du l&#7883;ch &#273;ó r&#7857;ng, th&#7913; ch&#7919; này không ph&#7843;i là ch&#7919; c&#7911;a Vi&#7879;t Nam mà là ch&#7919; Hán tr&#432;&#7899;c &#273;ây cha ông chúng tôi dùng, bây gi&#7901; ch&#7919; c&#7911;a Vi&#7879;t Nam là ch&#7919; qu&#7889;c ng&#7919;. Cho nên th&#7913; ch&#7919; này bây gi&#7901; ít ng&#432;&#7901;i &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c là chuy&#7879;n bình th&#432;&#7901;ng. Th&#7921;c ra thì hi&#7879;n t&#432;&#7907;ng này không ph&#7843;i ch&#7881; x&#7843;y ra &#7903; Vi&#7879;t Nam mà ngay &#7903; Trung Qu&#7889;c c&#361;ng có khá &#273;ông ng&#432;&#7901;i &#273;&#7871;n &#273;&#7873;n, chùa c&#7911;a h&#7885; mà v&#7851;n không &#273;&#7885;c &#273;&#432;&#7907;c ho&#7863;c &#273;&#7885;c mà không hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c các dòng ch&#7919; vi&#7871;t trên câu &#273;&#7889;i ho&#7863;c ho&#7863;c các b&#7913;c hoành phi m&#7863;c dù h&#7885; c&#361;ng có m&#7897;t v&#7889;n ch&#7919; Hán kha khá.
Theo tôi thì &#273;&#7875; ti&#7871;p c&#7853;n di s&#7843;n v&#259;n hóa ch&#7919; Hán &#7903; Vi&#7879;t Nam, c&#7847;n ph&#7843;i &#273;ào t&#7841;o m&#7897;t &#273;&#7897;i ng&#361; chuyên gia Hán h&#7885;c &#273;&#7875; h&#7885; có th&#7875; nghiên c&#7913;u và d&#7883;ch các tr&#432;&#7899;c tác ch&#7919; Hán có giá tr&#7883; c&#7911;a cha ông ra ti&#7871;ng Vi&#7879;t ch&#7913; không trông ch&#7901; gì &#7903; vi&#7879;c h&#7885;c t&#7853;p ch&#7919; Nho c&#7911;a h&#7885;c sinh &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông. Vi&#7879;c d&#7883;ch thu&#7853;t này ngay t&#7915; th&#7901;i phong ki&#7871;n &#273;ã có ng&#432;&#7901;i làm nh&#432; &#272;oàn Th&#7883; &#272;i&#7875;m &#273;ã d&#7883;ch Chinh ph&#7909; ngâm c&#7911;a &#272;&#7863;ng Tr&#7847;n Côn, th&#7901;i Pháp thu&#7897;c v&#7851;n ti&#7871;p t&#7909;c có ng&#432;&#7901;i làm, và sau Cách m&#7841;ng tháng Tám nh&#7845;t là m&#7845;y ch&#7909;c n&#259;m g&#7847;n &#273;ây &#273;ã &#273;&#7841;t &#273;&#432;&#7907;c r&#7845;t nhi&#7873;u thành t&#7921;u. Vi&#7879;c thành l&#7853;p Vi&#7879;n Hán Nôm, vi&#7879;c thành l&#7853;p khoa Hán Nôm &#7903; m&#7897;t s&#7889; tr&#432;&#7901;ng &#273;&#7841;i h&#7885;c &#273;ã có tác d&#7909;ng r&#7845;t l&#7899;n trong v&#7845;n &#273;&#7873; này.
Ngoài hai lí do trên, còn m&#7897;t lí do n&#7919;a mà nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông th&#432;&#7901;ng hay nêu ra là d&#7841;y ch&#7919; Nho &#273;&#7875; nâng cao trình &#273;&#7897; hi&#7875;u bi&#7871;t và s&#7917; d&#7909;ng ti&#7871;ng Vi&#7879;t. GS. Cao Xuân H&#7841;o vi&#7871;t:
&#8220;N&#7841;n mù ch&#7919; Hán c&#361;ng là c&#7897;i ngu&#7891;n c&#7911;a vi&#7879;c hi&#7875;u sai các t&#7915; Vi&#7879;t g&#7889;c Hán. C&#361;ng nh&#432; ng&#432;&#7901;i Pháp không th&#7875; gi&#7887;i ti&#7871;ng Pháp n&#7871;u không bi&#7871;t ti&#7871;ng La Tinh, ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t Nam c&#361;ng không th&#7875; gi&#7887;i ti&#7871;ng Vi&#7879;t n&#7871;u không bi&#7871;t ch&#7919; Hán, th&#7913; ch&#7919; &#273;ã t&#7915;ng &#273;&#432;&#7907;c dùng &#273;&#7875; vi&#7871;t h&#417;n 70% s&#7889; t&#7915; c&#7911;a ti&#7871;ng Vi&#7879;t, nh&#7919;ng t&#7915; mà ngày nay v&#7851;n &#273;&#432;&#7907;c dùng v&#7899;i m&#7897;t t&#7847;n su&#7845;t r&#7845;t cao&#8221;. &#272;&#7875; ch&#7913;ng minh cho &#273;i&#7873;u này, ng&#432;&#7901;i ta &#273;ã &#273;&#432;a ra r&#7845;t nhi&#7873;u d&#7851;n ch&#7913;ng, các l&#7895;i v&#7873; âm, v&#7873; ngh&#297;a, v&#7873; phong cách trong vi&#7879;c s&#7917; d&#7909;ng t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t trên sách báo và trong cu&#7897;c s&#7889;ng th&#432;&#7901;ng nh&#7853;t. Nh&#7919;ng l&#7895;i này là s&#7921; th&#7853;t không th&#7875; ch&#7889;i cãi nh&#432;ng ph&#7843;i ch&#259;ng là do n&#7841;n mù ch&#7919; Nho và mu&#7889;n kh&#7855;c ph&#7909;c cái l&#7895;i này thì ph&#7843;i d&#7841;y ch&#7919; Nho t&#7915; b&#7853;c h&#7885;c ph&#7893; thông? Th&#7917; l&#7853;t l&#7841;i v&#7845;n &#273;&#7873;: n&#7871;u các l&#7895;i v&#7873; s&#7917; d&#7909;ng t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t là do mù ch&#7919; Nho thì t&#7841;i sao có r&#7845;t nhi&#7873;u nhà v&#259;n, nhà báo, nhà khoa h&#7885;c Vi&#7879;t Nam ch&#7859;ng bi&#7871;t m&#7897;t ch&#7919; Nho nào c&#7843; mà tác ph&#7849;m c&#7911;a h&#7885; ch&#7859;ng có m&#7897;t l&#7895;i nào v&#7873; t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t. S&#7903; d&#297; nh&#432; v&#7853;y là vì tuy không bi&#7871;t m&#7897;t ch&#7919; Nho nào c&#7843; nh&#432;ng h&#7885; &#273;ã có m&#7897;t quá trình tu d&#432;&#7905;ng tìm hi&#7875;u âm, ngh&#297;a, giá tr&#7883; phong cách c&#7911;a t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t. Vi&#7879;c th&#7909; &#273;&#7855;c t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t không nh&#7845;t thi&#7871;t ph&#7843;i qua ch&#7919; Nho. Ng&#432;&#7901;i ta hoàn toàn có th&#7875; th&#7909; &#273;&#7855;c t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t b&#7857;ng cách liên h&#7879; v&#7899;i t&#432; duy, liên h&#7879; v&#7899;i th&#7921;c t&#7871;, v&#7899;i giao ti&#7871;p. &#272;i&#7873;u này không nh&#7919;ng &#273;úng v&#7899;i vi&#7879;c th&#7909; &#273;&#7855;c t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t mà còn &#273;úng v&#7899;i vi&#7879;c th&#7909; &#273;&#7855;c các t&#7915; ng&#7919; ngo&#7841;i lai khác trong ti&#7871;ng Vi&#7879;t. Trong ti&#7871;ng Vi&#7879;t có nhi&#7873;u t&#7915; g&#7889;c Pháp nh&#432;ng &#273;&#7875; hi&#7875;u nh&#7919;ng t&#7915; &#273;ó ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t không nh&#7845;t thi&#7871;t ph&#7843;i h&#7885;c ch&#7919; Pháp, ti&#7871;ng Pháp. &#272;i&#7873;u này c&#361;ng &#273;úng &#273;&#7889;i v&#7899;i vi&#7879;c th&#7909; &#273;&#7855;c các t&#7915; ng&#7919; ngo&#7841;i lai c&#7911;a ng&#432;&#7901;i b&#7843;n &#273;&#7883;a dân t&#7897;c khác. Trong ti&#7871;ng Hán có nhi&#7873;u t&#7915; g&#7889;c Nh&#7853;t, nh&#432;ng ng&#432;&#7901;i Hán c&#361;ng không nh&#7845;t thi&#7871;t ph&#7843;i h&#7885;c ti&#7871;ng Nh&#7853;t, ch&#7919; Nh&#7853;t (m&#7863;c dù trong ch&#7919; Nh&#7853;t có nhi&#7873;u ch&#7919; Hán). Nh&#432; v&#7853;y, theo tôi là nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i dùng sai t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t không ph&#7843;i là do không bi&#7871;t ch&#7919; Nho mà là do h&#7885; không h&#7885;c t&#7853;p &#273;&#7871;n n&#417;i &#273;&#7871;n ch&#7889;n ti&#7871;ng Vi&#7879;t nói chung và t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t nói riêng.
Có ng&#432;&#7901;i ngh&#297; r&#7857;ng có h&#7885;c ch&#7919; Nho m&#7899;i hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c ngh&#297;a c&#7911;a y&#7871;u t&#7889; c&#7845;u t&#7841;o t&#7915;, hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c y&#7871;u t&#7889; c&#7845;u t&#7841;o t&#7915; thì m&#7899;i hi&#7875;u &#273;&#432;&#7907;c ngh&#297;a c&#7911;a t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t. Th&#7921;c t&#7871; không h&#7859;n là nh&#432; v&#7853;y. Có nhi&#7873;u tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p ng&#432;&#7901;i ta không hi&#7875;u ngh&#297;a c&#7911;a y&#7871;u t&#7889; Hán Vi&#7879;t nh&#432;ng v&#7851;n hi&#7875;u và s&#7917; d&#7909;ng &#273;úng t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t. Ng&#432;&#7901;i ta có th&#7875; không hi&#7875;u ái trong ái nam ái n&#7919; ngh&#297;a là gì, nh&#432;ng hi&#7875;u r&#7845;t &#273;úng th&#7871; nào là ái nam ái n&#7919; (Ái &#7903; &#273;ây có ngh&#297;a là ph&#7843;ng ph&#7845;t, g&#7847;n nh&#432;), có th&#7875; không hi&#7875;u ái trong ái ng&#7841;i nh&#432;ng ai c&#361;ng hi&#7875;u dùng &#273;úng t&#7915; ái ng&#7841;i (Ái &#7903; &#273;ây có ngh&#297;a là b&#259;n kho&#259;n), có th&#7875; không hi&#7875;u s&#7903; trong t&#7915; kh&#7893; s&#7903; ngh&#297;a là gì nh&#432;ng không m&#7845;y ai không hi&#7875;u và dùng sai t&#7915; kh&#7893; s&#7903; (S&#7903; &#7903; &#273;ây có ngh&#297;a là &#273;au xót). Nh&#432; v&#7853;y có th&#7875; th&#7845;y r&#7857;ng trong vi&#7879;c th&#7909; &#273;&#7855;c t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t, quan tr&#7885;ng là vi&#7879;c hi&#7875;u ngh&#297;a, hi&#7875;u cách dùng t&#7915; ng&#7919; ch&#7913; không ph&#7843;i là hi&#7875;u ngh&#297;a c&#7911;a t&#7915;ng y&#7871;u t&#7889; c&#7845;u t&#7841;o t&#7915;. Mà ngay c&#7843; vi&#7879;c hi&#7875;u ngh&#297;a c&#7911;a y&#7871;u t&#7889; Hán Vi&#7879;t c&#361;ng không nh&#7845;t thi&#7871;t ph&#7843;i qua ch&#7919; Nho mà có th&#7875; d&#7841;y qua ch&#7919; qu&#7889;c ng&#7919; nh&#432; chúng ta &#273;ã d&#7841;y &#7903; các gi&#7901; ng&#7919; v&#259;n ph&#7893; thông c&#417; s&#7903; và ph&#7893; thông trung h&#7885;c. T&#7845;t nhiên vi&#7879;c d&#7841;y t&#7915; ng&#7919; Hán Vi&#7879;t &#7903; tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông hi&#7879;n nay còn nhi&#7873;u &#273;i&#7873;u ph&#7843;i c&#7843;i ti&#7871;n &#273;&#7875; thu &#273;&#432;&#7907;c nhi&#7873;u hi&#7879;u qu&#7843; h&#417;n n&#7919;a, nh&#432;ng &#273;ó là chuy&#7879;n khác mà chúng tôi không bàn &#273;&#7871;n &#7903; &#273;ây.
Nói tóm l&#7841;i, chúng tôi cho r&#7857;ng không nên, không c&#7847;n thi&#7871;t ph&#7843;i d&#7841;y ch&#7919; Nho cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông v&#7899;i t&#432; cách là m&#7897;t môn h&#7885;c b&#7855;t bu&#7897;c, có tính ch&#7845;t &#273;&#7841;i trà. T&#7845;t nhiên, nh&#7919;ng em h&#7885;c sinh ph&#7893; thông nào thích h&#7885;c ch&#7919; Nho mà nhà tr&#432;&#7901;ng có &#273;i&#7873;u ki&#7879;n thì c&#361;ng có th&#7875; theo h&#7885;c &#7903; nh&#7919;ng gi&#7901; ngo&#7841;i khóa. Và chúng tôi c&#361;ng không ph&#7843;n &#273;&#7889;i vi&#7879;c gi&#7843;ng d&#7841;y cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông hi&#7875;u th&#7871; nào là ch&#7919; Nho, th&#7871; nào là ch&#7919; Nôm và h&#7885;c nh&#7853;n di&#7879;n m&#7897;t s&#7889; l&#432;&#7907;ng ch&#7919; Nho nào &#273;ó mà không b&#7855;t bu&#7897;c ph&#7843;i nh&#7899; nh&#432; GS. Nguy&#7877;n Quang H&#7891;ng &#273;&#7873; ngh&#7883;.
Th&#7921;c ra thì &#273;ây không ph&#7843;i là ý ki&#7871;n c&#7911;a riêng chúng tôi. &#272;ã có m&#7897;t s&#7889; ng&#432;&#7901;i vi&#7871;t bài t&#7887; rõ ý ki&#7871;n không &#273;&#7891;ng tình v&#7899;i ch&#7911; tr&#432;&#417;ng d&#7841;y ch&#7919; Nho cho h&#7885;c sinh ph&#7893; thông nh&#432; bài &#8220;V&#7845;n &#273;&#7873; d&#7841;y ch&#7919; Hán cho h&#7885;c sinh trung h&#7885;c ph&#7893; thông Vi&#7879;t Nam&#8221; c&#7911;a Tr&#432;&#417;ng &#272;&#7913;c Qu&#7843;, &#8220;V&#7845;n &#273;&#7873; &#273;&#432;a ch&#7919; Hán vào nhà tr&#432;&#7901;ng ph&#7893; thông&#8221; c&#7911;a Nguy&#7877;n Thìn Xuân. Và cu&#7897;c th&#259;m dò ý ki&#7871;n c&#7911;a chúng tôi c&#361;ng cho th&#7845;y khá nhi&#7873;u ng&#432;&#7901;i tán thành v&#7899;i ý ki&#7871;n c&#7911;a chúng tôi. Bài vi&#7871;t này c&#7911;a chúng tôi mu&#7889;n góp thêm m&#7897;t ti&#7871;ng nói &#273;&#7875; trong t&#432;&#417;ng lai nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i làm ch&#432;&#417;ng trình và SGK m&#7899;i tham kh&#7843;o.

:omghaha:
 
.
&#28165; &#28165; &#26377; &#27969; &#27700;
&#19981; &#27927; &#22974; &#24515; &#24833;
&#38738; &#38738; &#26377; &#33459; &#33609;
&#19981; &#24536; &#22974; &#24515; &#24962;

Thanh thanh h&#7919;u l&#432;u thu&#7927;
qing qing you liu shui
B&#7845;t t&#7849;y thi&#7871;p tâm s&#7847;u
bu xi qie xin chou
Thanh thanh h&#7919;u ph&#432;&#417;ng th&#7843;o
qing qing you fang chao
b&#7845;t vong thi&#7871;p tâm &#432;u
bu wang qie xin you

Pinyin of the Chinese characters

VEt language is just as a Pinyin(alphabetic) type of Chinese characters
you could replace VEt with japanese,both use "Pinyin"and characters,am i wrong?
 
.
Vietnam has a special relationship with China,not to mention the thousands years history,just by looking at the name "Vietnam" or &#36234;&#21335;&#65292;we easily feel something special between our two countries.China ,&#20013;&#22269;,means central country,&#36234;&#21335;&#65292;yue(Guangdong) south,means south of Guangdong province.so China is central,and Vietnam is south,in another word,Vietnam name itself with China as its frame of referance,to be more accurate,Guangdong province of China.maybe Vietnam is the only country that name itself with its neighbor as the frame of referance.it's hard to imagine if France called Germany southwest or Canada called Alaska east.
in fact,the name &#36234;&#21335; was permitted by king &#22025;&#24198;,if he didnt agree,Vietnam maybe now called annan /&#23433;&#21335;(means keep stability of the South )
in the ancient times,Vietnam literature works and official documents were all written with in &#28450;&#23383;&#65281;i doubt vietnamnese can know well about their history with the current script.all you can get is translated stories, you lose the ability to form your own viewpoint for don't know the real meaning...
 
.
Vietnam has a special relationship with China,not to mention the thousands years history,just by looking at the name "Vietnam" or &#36234;&#21335;&#65292;we easily feel something special between our two countries.China ,&#20013;&#22269;,means central country,&#36234;&#21335;&#65292;yue(Guangdong) south,means south of Guangdong province.so China is central,and Vietnam is south,in another word,Vietnam name itself with China as its frame of referance,to be more accurate,Guangdong province of China.maybe Vietnam is the only country that name itself with its neighbor as the frame of referance.it's hard to imagine if France called Germany southwest or Canada called Alaska east.
in fact,the name &#36234;&#21335; was permitted by king &#22025;&#24198;,if he didnt agree,Vietnam maybe now called annan /&#23433;&#21335;(means keep stability of the South )
in the ancient times,Vietnam literature works and official documents were all written with in &#28450;&#23383;&#65281;i doubt vietnamnese can know well about their history with the current script.all you can get is translated stories, you lose the ability to form your own viewpoint for don't know the real meaning...
Viet Nam was called Dai Viet for almost 1000 years without the approval of China so what makes you think Viet Nam needed "approval" from China to be called " Viet Nam"? Just to let you know, the name Viet Nam lasted from 1802-1820 then we switched to "Dai Nam" after that.

If Viet Nam wants to choose a frame of reference to name " Viet Nam"; then that frame of reference is the Red river delta no doubt about it. Viet Nam's territory has expanded from the Red river down to Phu Quoc island through the course of history. The word "Nam tien" meaning marching South is something that is mentioned throughout our history for a reason.
 
.
Back
Top Bottom